Trafik durumunu bildirmek amacıyla geliştirilen teknolojiler bu topraklarda başka bir hale bürünebiliyor. Yandex'in uygulamasına bırakılan yorumlar, siyasetten geyik muhabbetine kadar çeşitlilik gösteriyor.
“Dâhiler keşfeder, sıradan insanlar yön verir.” Bu söz bir düşünüre ait. Buraya yazmamızın sebebiyse temelleri yıllar önce atılan harita teknolojilerini (GPS) kullanma biçimimiz. Bu üstün teknolojinin cep telefonuna kadar girmesiyle, dünyanın herhangi yerindeki bir sokağı karış karış gezebilir, güncel trafik bilgisinden haberdar olabilirsiniz. Ancak İstanbul'da yaşıyor ve günün neredeyse dört saatini yolda geçiriyorsanız, tasarlayanların kullanıcıları dahil etmek için ekledikleri bir özellik bambaşka bir hale bürünebilir. Tıpkı Yandex'in, Navigasyon uygulamasının Türkler elinde adeta bir sosyal paylaşım mecrasına dönüşmesi gibi. Trafikte uzun saatler geçiren kullanıcılar biraz can sıkıntısının biraz da olaylara mizahî; bakma eğiliminin etkisiyle uygulamanın amacını aşan yorumlara imza atabiliyor.
Bu şehirde trafiğe dair ne yapılırsa yapılsın böyle bir sonuç doğacağı hepimizin malumu. Düşünün ki aralık ayında yazdan kalma bir gün yakalamışsınız. Akşam tiyatroya gitme planınız var ve mesai bitmek üzere. Bu duruma sevinmek o kadar da kolay değil. Çünkü yapacağınız ilk iş bu uygulamayı açıp planınızı hayata geçirip geçirmeyeceğinizi yani trafiğin buna izin verip vermeyeceğini kontrol etmek. Aslında tiyatroya daha üç saatiniz var ve normal şartlarda deniz gören bir kafede yemek yiyip bir şeyler içmek için gayet yeterli bir süre. Ancak yolların açık olduğu herhangi bir restoranda, herhangi bir yemeği yemeye talim olmanız gerekiyor. Hatta tüm bunları unutmanız şart. Çünkü bir anda tiyatroya ancak üç saate varabileceğinizi fark ediyorsunuz. İşte bu yol serüveninde bahsi geçen uygulamayla o kadar bütünleşiyorsunuz ki derdinizi de ona döküyorsunuz neşenizi, öfkenizi ve boşvermişliğinizi de… Tıpkı bir kullanıcının ‘trafik felaket, Alaska üzerinden gidin' yazması gibi. Ya da bir başka kullanıcının ‘buradaki kırmızılık ne, köprüde durup manzara mı seyrediyorsunuz anlamıyorum' diye serzenişte bulunması gibi. Bir de yorumlar aracılığıyla siyaset yapan kullanıcılar var. Ve ona cevap vermekte geç kalmayan diğer kullanıcılar... Trafikte ne yapacağını şaşırıp üçüncü köprüyü çözüm sananlar ve ona ‘üçüncü köprünün yerini hatırlatıp' işine yaramayacağını söyleyenler… ‘Burada da mı siyaset' diye soranlara ‘tam da yeri' diye cevap verenler…
Yandex yorumlarını okuyunca trafiğin herhangi bir yerinde tam da sizin gibi hisseden birilerinin varlığını hissedersiniz. Çünkü bu sorunu çok farklı yorumlayanlar vardır. Kimisi sorunu ele alır, belediyecilikten girip siyasetten çıkar, kimisi durumu kabullenmiş ve basitçe ‘burası yoğun' yazar, kimisi de kendini rahatlatma yolunu seçerek hem durumla hem kendisiyle dalga geçer. Bu kişiler İstanbul'u terk edip güneye yerleşme planlarını gerçekleştirmezse ertesi gün aynı saatlerde, aynı trafikte, aynı yorum köşelerinde görüşeceklerdir.