Havayoluyla seyahate olan ilgi her geçen yıl daha da artıyor. Bu gelişmede havalimanı işletmecileri ile havayolu şirketlerinin yatırımları büyük rol oynuyor.
Bu yüzden son derece konforlu yolcu dinlenme salonları, lüks restoran-kafe ve alışveriş mağazaları havalimanlarını; ucuz bilet satın alma fırsatları, son teknolojik altyapıya sahip uçaklar ve uçuştaki lezzetli ikramlar da havayolu şirketlerini daha cazip hale getiriyor. Ancak havalimanı ve uçaklardaki hizmet kalitesinin artırılması yine de yolcuları memnun etmeye yetmiyor. Çünkü rötar ve uçuş iptalleri nedeniyle perişan olan yolcular, bulundukları ortamın konforunu umursamıyor. Yaz sezonunda özellikle ‘gecikme ve iptaller' konusunda tespit edilen aksaklıklar üzerine harekete geçen Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) ise yolcuları, ‘haklarını aramaları' konusunda bir kez daha uyarıyor.
BİLETİ OLAN AYNI HAKKA SAHİP
SHGM, uçuş yoğunluğunun yanı sıra havalimanlarındaki altyapı yetersizliği ve havayolu şirketlerinden kaynaklanan sorunlar nedeniyle artan ‘rötar ve iptaller' üzerine önceki gün ‘Yolcu Hakları Uygulama Esasları Genelgesi' yayınladı. Genel Müdür Bilal Ekşi imzasıyla yayınlanan genelgede, yolcu hakları kapsamında yürürlüğe giren mevzuatın aktif şekilde uygulanmasına rağmen havayolu şirketlerinin belirli konularda farklı uygulamalara gitmesi nedeniyle tereddütlerin yaşandığı kaydedildi. ‘Genel prensiplerin' bir kez daha hatırlatıldığı genelgeye göre biletli tüm yolcular aynı haklara sahip bulunuyor. Yani ücretsiz seyahat eden yolcuların yanı sıra doğrudan veya dolaylı şekilde halka açık olmayan indirimli biletle seyahat eden yolcular ile mil veya puanlarla seyahat eden yolcular da ücretle seyahat eden yolcularla aynı haklara sahip.
Genelgeye göre, uçaklardaki teknik arıza ve operasyonel nedenlerin olağanüstü hal (mücbir sebep) olarak kabul edilmeyeceği ifade edilerek, yolcuların uçakta 2 saat ve üzeri bekletilmesi durumunda hizmet sunulması gerektiği belirtiliyor. Yolcuların, tarife değişikliğinden 2 haftadan daha az sürede haberdar edilmesi halinde ise bu durumun uçuş iptali başlığı altında değerlendirilmesi ve iptal hükümleri uygulanarak yolcu mağduriyetinin havayolu şirketleri tarafından karşılanması gerekiyor. Ayrıca uçuş iptali halinde yolculara önerilen güzergâh değişikliğinin, gün kısıtlaması yapılmaksızın, boş koltuk durumu dikkate alınarak, yolcunun uygun göreceği tarihe ücret tahsil edilmeksizin yapılacağına dikkat çekiliyor.
SİSTEM HATASI GEREKÇE DEĞİL
Genelgeye göre, sistem hataları, müşteri hizmetleri, personel hataları, acente veya satış ofisi kaynaklı yolcu mağduriyetlerinin de havayolu şirketleri tarafından giderilmesi gerekiyor. Ayrıca uçuşların mücbir sebep olmaksızın, 1500 kilometreden (1500 km dâhil) daha kısa uçuşlar için 5 saat veya daha fazla, 1500 ile 3500 kilometre arası uçuşlar için 7,5 saat veya uçuş süresi 4 saat ve fazla uçuşlar için uçuş süresinin 2 katı veya daha fazla, 3500 kilometreden daha uzun (uçuş süresi 5 saat ve fazla) uçuşlar için uçuş süresinin 2 katı veya fazla tehir edilmesi halinde ise rötarlar, uçuş iptali şeklinde değerlendiriliyor. Yaşanan yolcu mağduriyetlerinin aynen uçuş iptalindeki hükümler gibi telafi edilmesi gerekiyor. Mücbir sebep olmaksızın bağlantılı seferlerden birinin gecikmesinden kaynaklı devam seferini kaçıran yolculara da uçuş iptali başlığı altındaki tüm hizmetler sunuluyor. Bu yolculara sefer iptali kapsamında tazminat ödemesi de yapılıyor.
Havayolu şirketlerinin, uçuşun gecikme ya da iptal edilmesi durumunda gece konaklaması gerektiren değişiklikler yapıldığında ise yolculara, otelde veya uygun bir konaklama tesisinde konaklama hakkı sunması ve transfer işlemini sağlaması gerekiyor. Konaklama hizmeti, yaşlı, hasta, engelli yolculara gündüz de sağlanıyor. Havayolu şirketleri, mücbir sebeplerle hizmet hakkı sunamadığı takdirde yolcunun makul ölçüdeki yeme-içme ve konaklama faturalarını ibraz etmesi halinde yapılan masrafı da ödüyor.
TAZMİNAT HAKKINIZI UNUTMAYIN
Uçak yolcuları, AB uyum süreci çerçevesinde çıkarılan yönetmelik sayesinde, 1 Ocak 2012'de mağduriyetlerini havayolu şirketlerinden tazmin etme hakkına kavuştu. ‘Havayolu ile Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik' ile yolculara, ‘gecikme, iptal veya rota değişikliklerinde bilet ücretlerinin belirli kısmını almaları, sefer gecikme ve iptallerinde de tazminat veya konaklama imkânı' sağlandı. Bu yüzden eğer uçuşunuzla ilgili iptal veya gecikmeler havayolu şirketinden kaynaklanıyorsa, tazminat hakkınızın bulunduğunu unutmayın ve hakkınızı aramayı ihmal etmeyin.