Artvin'in Şavşat ilçesi de artık bir ‘sakin şehir'. Uluslararası Cittaslow örgütü tarafından belirlenen dünyanın en iyi sakin şehri unvanını, bu yıl Şavşat aldı. Şimdilik Türkiye'de on adet bulunan sakin şehirlerin sayısı ilerleyen yıllarda daha da artacak şüphesiz.
Bu yılın en iyi sakin şehri, Artvin'in Şavşat ilçesi oldu. Böylece Türkiye onuncu, Doğu Karadeniz Bölgesi ise ikinci sakin şehrine kavuşmuş oldu. Epey bir zamandır devam ediyor aslında bu sakin şehir uygulaması. İtalya'dan Güney Kore'ye, Amerika Birleşik Devletleri'nden İspanya'ya kadar 25 ülkede 166 üyesi bulunuyor. Aynı zamanda nüfusu 50 binden az olan kentlerin üye olabildiği sürdürülebilir bir yerel kalkınma modeli.
Orijinal ismiyle ‘Cittaslow', 1999 yılında İtalya'da kurulmuş uluslararası bir belediyeler birliği. İtalya'nın dört küçük kentinin belediye başkanlarının bir araya gelerek ‘Slow Food' hareketini bir de kentsel alana taşımak istemelerinden doğmuş. Bu birliğe kentlerin üye olmaları içinse, birliğin belirlediği kriterlere uymaları gerekiyor. İlk başta İtalya'da var olan hareket, daha sonra tüm dünyaya yayılmış. Bugün 28 ülkede 182 kent sakin şehir unvanına sahip.
İlk sakin şehir İtalya'nın Toskana bölgesindeki ‘Greve in Chianti' kasabası olmuş. Bir yeri sakin şehir seçmekle hedeflenen şeyse o yerin doğasını, geleneklerini, yemeklerini ve diğer özelliklerini koruyarak kalkınmasını hedeflemek. Zaten Cittaslow hareketinin kuruluş amacı da kentlerin kendi kimliklerine sahip çıkarak küreselleşme sonucu ortaya çıkan şehirlerin birbirine benzemesinin, aynılaşmasının önüne geçmek. Seçilen bölgenin mimarisi, zanaatları ve esnaflarına sahip çıkılması, ortaya konulan kriterlerle sağlanmaya çalışılıyor. Türkiye'de şimdilik 10 tane sakin şehir var. Fakat bu bize yeter mi? Tabii ki yetmez. Umudumuz var, bu sayı artacak!
Sultan Dağları'nın eteklerindeki sakin şehir - Yalvaç
Isparta'nın güzel mi güzel bir ilçesi olan Yalvaç da sakin şehirlerden. Pek çok medeniyete ev sahipliği yapan ve Sultan Dağları'nın eteklerinde kurulan Yalvaç, unutulmaya yüz tutmuş el sanatlarını hâlâ yaşatmasıyla meşhur. Dericilik, keçecilik, demircilik ve daha pek çok el sanatı bunların arasında. Isparta'nın kendi halinde bir ilçesi anlayacağınız.
Pide yemeye Yenipazar'a gidelim - Yenipazar
Aydın'ın pideleriyle meşhur çok küçük ilçelerinden biri Yenipazar. Bir de sakin şehir tabii. Doğal güzellikleri o kadar güzel ki, başka hiçbir şeye gerek yok diyorsunuz. Lakin başka şeyleri de var. Tarihi evleri ve arkeolojik kalıntılara ev sahipliği yapması, ilçeyi değerli kılan özelliklerden.
Küçük bir balıkçı köyü - Akkaya
Akyaka, Muğla'nın Ula ilçesinde bulunan bir belde. Hiç şüphesiz akla ilk olarak masmavi denizi geliyor. İlk başta küçük bir balıkçı köyü olarak görünse de mutfağıyla ve farklı farklı otlarıyla tam bir sakin belde Akyaka. Hem kafa dinlemek hem şahane bir suda yüzmek hem de güzel yemekler tatmak için gidip görülmesi gereken bir yer.
Ihlamur içmeden dönmeyin - Vize
Trakya'nın oldukça zengin bir ilçesi aslında Vize. Kırklareli'n bu ilçesi, hem tam bir oksijen deposu olan ormanları hem şelale ve gölleri hem de sahiliyle tam bir uğrak ve kafa dinleme yeri. Yemek kültürü oldukça gelişmiş. İlçenin sembolü olan ıhlamuru da içmeden dönmemek gerekiyor.
Bir taraf yemyeşil dağlar bir taraf engin deniz - Perşembe
Karadeniz'in ilk sakin şehri burası. Perşembe'nin bir tarafı yemyeşil dağlar, bir tarafı da masmavi denizler. Burada sakin kalınmaz da nerede kalınır ki? Buraya gidince ne yapılır peki? İlk başta kafanızı dinlemeniz salık verilir tabii, daha sonra ise güzel yemeklerini yiyebilir, yürüyüş parkurlarıyla şehri keşfedebilirsiniz.
Taraklı'nın sokaklarında tarihe yolculuk
Sakarya'nın Taraklı ilçesi de sakin şehir seçilen yerlerden biri. İlk göze çarpan şey, mimarisinin oldukça iyi muhafaza edilmesi. Camiler, hanlar ve eski konaklar ile adeta ziyaretçilerini büyülüyor. Dar sokaklarında yürürken mis gibi havasını da ciğerlerinize çekerseniz demeyin keyfinize.
Türkiye'nin ilk sakin şehri İzmir'in Seferihisar ilçesi
2009 yılında Türkiye'den sakin şehirler kervanına katılan ilk yer oldu Seferihisar. Ama gerçekten de olmasaydı ayıp olurdu denebilecek bir yer burası. Ege Denizi'nin kıyısında yer alan; balık, zeytin ve üzümün bolca olduğu şirin bir ilçe. Zaten bir turizm merkeziydi Seferihisar fakat sakin şehir seçildikten sonra daha da bir cazibe merkezi oldu fakat sakinliğinden de bir şey kaybetmedi.
Sessizliğin nefesini hissetmek - Halfeti
Halfeti'ye giden bilir. Merkeze inebilmek için gidilen yol da dâhil olmak üzere o yere varıldığında sessizliğin nefesini hissetmekten bahsediyoruz. Şahane bir manzara ve sanki bir terk edilmişlik duygusu. Fırat Nehri'nin kıyısında yer alan Halfeti, medeniyetin beşiğinde yer alması dolayısıyla da pek çok tarihi esere ev sahipliği yapıyor.
Sükûnet limanı Gökçeada…
Türkiye'nin en büyük adası belki Gökçeada fakat bu büyüklükle ters orantılı olarak bir sessiz, bir sakin… Adeta bir sessizlik limanı. Aynı zamanda Türkiye'nin en batı noktası, güneşin battığı en son yer. Ayrıca hem denizi güzel hem de bağı bahçesi. Organik tarım projelerinin bolca olduğunu da söyleyebilmek mümkün. Tüm bunların yanında bir de sakin şehir seçilmiş ki oh ne âlâ.
Cittaslow nedir?
Cittaslow, belediyelerin üye olabildiği, merkezi İtalya'da bulunan uluslararası bir birlik. 1999 yılından beri faaliyetlerini sürdürmekte. Birliğin merkezi İtalya'nın Orvieto kentinde bulunuyor. Topluluk, yerinden yönetim ilkeleri çerçevesinde ulusal ağlar kurarak, bir ülkeden üç kentin üye olmasıyla o ülkenin ulusal ağını oluşturuyor. Ulusal ağ oluşturan ülkeler, birliğin yönetimi olan ‘Uluslararası Koordinasyon Komitesi'nde de temsil ediliyor. Sakin şehir unvanına sahip olmak isteyen yerlerin Yavaş Felsefesine bağlı kalmaları ve bu çerçevede hareket etmeleri için 59 adet üyelik kriteri belirlenmiştir. Bu kriterler çevre, altyapı, teknoloji, misafirperverlik, farkındalık ve Slow Food projelerine destek alt başlıklarında toplanıyor.