Arnavutköy’de şirin mi şirin bir çay mağazası. İçinde dünyanın farklı coğrafyalarından getirtilmiş onlarca çay...
Siyah çaya müptelayız tamam ancak farklı tatları denemenin ziyanı yok. 2007 yılında kurulmuş Chado. Japonca kelime ‘The way of tea’ anlamına geliyor ve çayın hazırlanışından sunuş ve içilmesini içeren tüm seremoniye verilen isim. Bu seremonide öne çıkan dört öğe var; saygı, sükunet, saflık ve uyum. Aslında bunlar çayın anavatanı olan Uzakdoğu felsefesinin de özeti. Neyse konumaza döneyim. O tarihten bu yana Chado; birçok kafe, restoran, market, gurme ve organik ürün satan mağazalarla çalışıyor. İnternet üzerinden de çay satışı yapıyor. Ancak bu sene müşterilerine farklı çayları gösterip deneyebilecekleri, koklatıp tattırabilecekleri butik bir mağaza açmak istemişler. Çok da iyi etmişler. Düşünsenize Hindistan, Çin, Japonya, Brezilya, Güney Afrika, Tayvan ve Vietnam gibi ha deyince gidemeyeceğiniz, gitseniz de çok özel bir ilginiz yoksa tüm çeşitlerini deneme fırsatını bulamayacağınız onca çay mevcut mağazada. Çıkış noktaları şu olmuş: “Siz bir ülkede çay içip beğendiyseniz bizde vardır.” Hakikaten de öyle, mağazada yok yok! Beyaz, yeşil, oolong, siyah, pu-erh çayı gibi çok sayıda çay çeşidinin yanı sıra rooibos gibi farklı bitkisel çayları da var. Mağazada genellikle son hasat çayları satılıyor ancak yıllandırılmış pu-reng gibi çok özel çaylar da bulunuyor. Hindistan’dan Mystic India, Sumatra Adası’ndan Sumatra, Çin’den Jasmine Pearls, Güney Afrika’dan Rooibos Vanilla, Almanya’dan Monday Thearapy gibi gurme çaylar arasında yer alıyor. Bu arada söylemeden geçemeyeceğim, ‘Rooibos’a bayıldım. Aromatik, kafeinsiz nefis bir çay, içinde bir sürü baharat var. C vitamini çok yüksek. Kadınların emzirme döneminde kullanması tavsiye ediliyor, süt artırıyormuş.
Çay danışmanları sayesinde hangi çayı ne zaman ve nasıl içmeliyim, damak tadıma hangisi uygun, hangi çay neye iyi gelir sorularının cevaplarını da buluyorsunuz. Çayları denemekle kalmıyor, güleryüzlü danışmanları Merve Sezen sayesinde detaylı malumata da sahip oluyorsunuz. Tüm çayları bir günde tatmanız ya da sevmeniz elbette mümkün değil. Hafta içi öğle vakti ziyaret ettim Chado Tea Shop’ı. Kurucu ortaklarından Barış Çekin karşıladı beni. Önce mağazadaki tüm çaylar ve kültürleri hakkında bilgi verdi. Daha sonra Merve Hanım tarafından hazırlanan birkaç çayı denedik. Bana en ilginci Türkiye’ye ilk kez Chado’nun getirdiği matcha çayı oldu. Japon çay seremonilerinin olmazsa olmazıymış. Toz halinde ve yeşil bir çay. Görüntüsüyle kınaya benziyor diyebilirim. Çay yaprağı toplandıktan sonra özel bir değirmende toz haline getiriliyormuş. Antioksidanı yüksek, bu sebeple çok faydalı. Zira çay yaprağı toplanmadan, üzeri bambuyla kapatılıyor. Çay daha çok güneş alabilmek için içindeki klorofil miktarını artırıyor. Çaya fayda katan da klorofil. Bir diğer faydası da şu. Biz çay içerken yapraklarını atıyoruz ancak çayın yüzde yetmiş oranda faydası yapraklarındaymış. Bu çayda ise yapraklar toz halinde olduğundan tüm faydası vücuda alınmış oluyor. Sütle içiliyor. Bu yüzden ‘matcha latte’ deniliyor. Matcha çayı aynı zamanda sütlü tatlı yapımında da kullanılıyor. Ne yalan söyleyeyim, matcha damak tadımıza pek uygun değil. Hele hele çay yerine koyup içmek isteyeceğiniz bir lezzet hiç değil. Ama başta da belirttiğim gibi, damak tadı geliştikçe ve zamanla değişiyor.
Bu arada mağazada sadece çay satışı yapılmıyor, aynı zamanda; tasarım demlikler, fincanlar, özel kokulu mumlar da var. Bu aksesuarlarla farklı ülkelere ait çay kültürlerine dair bilgi ediniyorsunuz. Söylenecek çok şey var, ama sığdırabileceklerim bu kadar. Benim gibi çaya ve farklı tatlara meraklıysanız en kısa zamanda Chado’yu ziyaret edin derim. Değişik çaylı bir pazar dileğiyle...
Kaliteli çay 4 dakikada demlenir
En az işlemden geçen çay beyaz, sonra yeşil, ardından oloong ve en son siyah çay geliyor.
Siyah çay 100 derecede, yeşil çay 90, beyaz çay ise 75 derecede demlenir. Çayın rengi açıldıkça sıcaklığı düşürmek lazım.
Kaliteli çayı uzun demlemek iyi değil. Dünyanın hiçbir yerinde çay saatlerce demlenmiyor. Bu sadece bize özgü bir alışkanlık. Kaliteli çay aslında 3-4 dakikada demlenen ve tadını verendir. Demleme süresi arttıkça tat acılaşır, kalite düşer.
İlk defa deneyecekler...
Saf mı aromalı mı, sert mi yumuşak çay mı seviyorsunuz sorusuna cevap vererek damak tadına uygun olanı bulabilirsiniz.
Sert sevenlere yerli siyah çay, aromalı sevenlere blue flowers, aromasızdan hoşlananlara golden yunnan, yumuşak çay severlere ise yeşil ya da beyaz çay öneriliyor.
Siyah çay sevenler geç saatte içecekse kafeinsiz olanını tercih etmeli.
Sabahları uykunuzu açmak istiyorsanız yüksek kafeinli çayları deneyin. Ancak bu çayı akşam içmeyin, zira uykunuz kaçmasa bile uyku kaliteniz düşecektir. Bu yüzden yeşil ve beyaz çayı akşamları için. İkisi sabah da içilir ancak kafeini düşük olduğundan uyanmak istiyorsanız etkisi az olacaktır.
Özellikle pazartesi sabahları siyah ve matchayı için, uyarıcı etkisi yüksek.
Çok çay içenler siyah çaydan uzak durun, zira kafein oranı yüksek. Yok vazgeçemem diyorsanız, içine bir miktar bitkisel çay katmayı deneyin. Bu kişiler english breakfast tea’yi içebilir.