Sosyal medyada hiç tanımadığı insanları sinsice takip eden, tanışma teklifiyle rahatsız eden hatta müstehcen fotoğraflar gönderen kullanıcılar var. Şikâyetçi olursanız, tacizciniz hapis veya adlî; para cezası alabilir.
Kendi halinizde sosyal medyada vakit geçiriyorsunuz. Mesaj kutunuza ‘Merhaba, tanışabilir miyiz?' diye bir mesaj düşüyor. Her mesaj bu kadar usturuplu da olmuyor. Hiç tanımadığınız biri, yüz yüze gelseniz kuramayacağı cümleleri orada kurma cüretini gösteriyor. Türkiye'de 39 milyon sosyal medya kullanıcısı var. Tanışma isteğiyle başlayıp tacize varan bu tarz diyalogların istatistiğini tutmak ise bir hayli güç. Ancak araştırma şirketi PEW'in geçen yıl yaptığı ‘Çevrimiçi Taciz' temalı araştırma ipucu veriyor. 2 bin 849 internet kullanıcısı üzerinde yapılan araştırmaya göre her dört kadından biri cinsel tacize uğruyor ve sinsice takip ediliyor. Her iki kadından biri de saldırgan ifadelerle itham ediliyor. Katılımcıların yüzde 44'ü taciz eden kişiyi kullandıkları platformda engellediklerini söylerken, yüzde 22'si bu kişiye cevap verdiğini, yüzde 13'ü ise kullanıcı adını değiştirdiğini ya da hesabını sildiğini ifade ediyor. Hukukî; yollara başvuranların oranı ise yüzde 5.
Sanal taciz, kanunlarda suç olarak tanımlanan bazı fiillerin, bilişim teknolojileri kullanılarak işlenmesini ifade ediyor. Kavram, kanunlarda tanımlanmış olmasa da bu gibi durumlarda uygulanabilecek pek çok düzenleme ve yaptırım mevcut. Sosyal medya üzerinden kişileri rahatsız etme, hakarette bulunma, şantaj yapma, kişinin fotoğrafı ve bilgilerini kullanarak sahte hesap açma vb. fiiller bu kapsama giriyor.
‘TANIŞABİLİR MİYİZ?' SORUSU DA TACİZE GİRER
Taciz deyince akla fiziksel temas geliyor ancak avukat Tamer Kulaçoğlu, sanal ortamda gönderilen mesajların da taciz kapsamına girdiğini, bu suçu işleyenlerin ceza alacağını söylüyor. ‘Tanışabilir miyiz? Bi kere öpsem? Hepsi senin mi?' vb. söylemlerin cinsel taciz suçu olduğunu kaydeden Kulaçoğlu, Türk Ceza Kanunu'nda tanımlanan suçlardan hangisi oluşmuşsa o suça ilişkin yaptırımlar uygulandığını, şikâyet üzerine tacizcinin üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya adlî; para cezası alabileceğine dikkat çekiyor. Kulaçoğlu'na göre, tacize uğrayanlar buna katlanmak zorunda değil. Kişiler bu tür olaylara maruz kaldığında, cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunmalı, ilgili sitelerle iletişime geçerek kötüye kullanımı bildirmeli ve haklarını sonuna kadar aramalı.
EMSAL DAVALAR VAR
Türkiye'de bu konuda emsal davalar bulunuyor. Örneğin üniversite öğrencisi M.B., Facebook'ta dini nikâhla evlendiklerine dair söylentiler yayan eski kız arkadaşı F.E.'den 10 bin lira tazminat talep etti. Ayrıldığı kız arkadaşını, ‘müstehcen fotoğraflarını yayınlarım' diye tehdit eden E.A. hakkında 12 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. A.K.'nin kendisini terk etmesini hazmedemeyen G.Ö., sevgilisinin çıplak fotoğraflarını yayınlayınca şantaj ve hakaret suçundan sekiz yıla kadar hapsi istendi.