Chelsea'nin teknik direktörlüğünü yapan Jose Mourinho, görevinden ayrıldı. Portekizli teknik adamın diploması ‘fizik' üzerineydi. Peki, hayatında futbol oynamamış bir kişi teknik direktörlük yapabilir mi? Örnekleri epeyce…
Jose Mourinho, 15 gün öncesine kadar İngilizlerin köklü kulübü Chelsea'nin teknik direktörüydü. 52 yaşındaki Portekizli çalıştırıcı, profesyonel hayatında futbolun vasatlar sınıfında yer almış. Haksız da sayılmayız: 1980-1987 yılları arasında 3. sınıf takımlarda sadece 94 kez çimlere ayak basmış. İskoçya'ya giderek UEFA hocalık kursuna katılıp teknik direktör lisansını alan Portekizli, ilk deneyimini 1992'te Sporting Lizbon'da (yardımcı antrenör) yaşadı. Ardından Benfica, Leiria, Porto, Chelsea, Inter ve Real Madrid'e kadar uzanan bir kariyer…
2004-2005 sezonunda 50 yıllık hasrete son vererek şampiyon yaptığı Chelsea ile 2 yıl önce nikâh tazelemişti, Jose Mourinho. Bu sezon başından itibaren Mavilerde alınan başarısız sonuçların faturası da yine aynı adama kesildi. Şu anda boşta olan Jose Mourinho'nun ‘fizik' eğitiminde diploması da mevcut. Hatta bu konu üzerine Bologna'nın eski teknik direktörlerinden Sinisa Mihajlovic, “Onunla futbol hakkında konuşmak son derece zor, çünkü o hiç futbol oynamadı.” der. Buna karşılık olarak ise Mourinho tarihe geçen şu sözlerle karşılık verir: “Jokey olmak için at mı olmak gerekir?”
21 yaşında başlayan kariyer…
Andre Villas Boas da hayatında hiç futbol oynamamış bir teknik direktör. 33 yaşında Portekiz futbolunun lokomotifi Porto'nun başına geçen genç teknik adam, ilk teknik direktörlük deneyimini 21 yaşındayken Birleşik Krallık Virgin Adaları Millî; Futbol Takımı'nın başına geçerek yaşamış. Porto ile 2010-2011 sezonunda kazanılan UEFA Avrupa Ligi, Portekiz Süper Kupası, Portekiz Süper Ligi şampiyonluklarının ardından Chelsea'nin patronu Roman Abramoviç'in, “taktik zekâsına hayran kaldım” iltifatının sahibi olur. Hem de kendisi için sözleşme fesih bedeli olarak 15 milyon Euro ödenerek. 2012'nin yazında Tottenham Hotspur'un başına geçen 38 yaşındaki Portekizli, şu an Zenit St. Petersburg takımının başında.
Ayakkabı satıcılığından, Şampiyonlar Ligi şampiyonluğuna…
Milan ile fırtına gibi esen ve 1994 Dünya Kupası'nda final oynayan İtalya'nın teknik direktörlüğünü yapan Arrigo Sacchi, küçükken babasının dükkânında ayakkabı satıyordu. Hayatı, amatör kulüplerde futbolcu olmakla geçti. 1977'de Cesena genç takımını çalıştırmaya başladı. 1982'de takımını şampiyon yapınca dikkatleri çekti. Milan ile iki kez Şampiyon Kulüpler Kupası, iki Süper Kupa, iki de Kıtalararası Kupa kazandı.
Şampiyonlar Ligi kupası İstanbul'da nasip oldu
Beden eğitimi öğretmeni olan Rafael Benitez, futbola Real Madrid altyapısında başladı. Ancak sakatlıklar yüzünden 26 yaşında futbolu bırakmak zorunda kalan İspanyol teknik adam, Real Madrid'in altyapısında teknik direktör olarak kendisine yer buldu. Valencia ve Liverpool gibi ünlü kulüpleri de çalıştıran Benitez, Valencia ile UEFA Kupası ve La Liga şampiyonluğu, Kırmızılar ile de 2005 yılında İstanbul'da Şampiyonlar Ligi Kupası'nı havaya kaldırdı. Şu an ise Real Madrid'in başında.
Kalp spazmı bile durduramadı
26 yaşında teknik direktörlüğe başlayan Gerard Houllier de profesyonel olarak yeşil sahalarda top koşturmayan isimlerden biri. 1985'te Paris Saint Germain'in başına geçen Fransız hoca, bir yıl sonra da başkent takımını tarihindeki ilk şampiyonluğa taşıdı. 1992'de Fransa Millî; Takımı'nın başına geçti. 1998'de ise İngiltere'nin yolunu tutarak, Liverpool kariyeri başladı. Bu süre zarfında, Lig Kupası, Federasyon Kupası ve UEFA Kupası zaferlerini CV'sine yazdırdı. Ekim 2001'de kalp spazmı geçirmesi yüzünden tam 5 ay görevinden uzak kalması bile Fransız hocayı bu tutkusundan ayıramadı. 2005-2006 sezonunda Lyon teknik direktörü oldu. En son Aston Villa'yı çalıştıran tecrübeli teknik adam 2011 yılında emekliye ayrıldı.
Psikologluk kesmedi
İlk La Liga deneyimini 1999-2000 sezonunda Real Valladolid ile yaşayan Gregorio Manzano da futbolculuk yapmayan teknik direktörlerden. Esas mesleği psikologluk olan İspanyol teknik adam, futbolculara psikoloji dersleri verirken, teknik direktör olma kararını alır. La Liga'da 8 farklı takım çalıştıran Manzano, 2011'de Atletico Madrid'in başında iken Arda Turan'ın da hocalığını yaptı. 2008'de Don Balon Ödülleri'nde ‘Yılın Teknik Direktörlüğüne' layık görüldü. 2011'de futbola veda etti.
Mourinho'nun yerine tercih edilen adam
Yoksul bir aileden gelen ve futbolculuk geçmişi olmayan Avram Grant, Jose Mourinho ile Chelsea arasında yaşanan sorunlar sonrası Mavilerin başına geçerek ismini dünyaya duyurur. İsrail'in en ünlü hocası olarak bilinen Grant, teknik direktörlük kariyerine 1986 yılında İsrail'in orta sınıf takımlarından Hapoel Petah Tikva ile başlar. Bir yıllık Chelsea macerasında, 2008 yılında Moskova'da düzenlenen UEFA Şampiyonlar Ligi finaline kadar taşır, Mavileri. İngiltere'de görevine devam eden yaşlı kurt, önce Kasım 2009'da Portsmouth'u, ardından 2010-2011 sezonundan itibaren de West Ham United'ı çalıştırdı.
Ersun Yanal, Yılmaz Vural, Hikmet Karaman…
Türkiye'de vasat bir futbolculuk kariyeri olup, teknik direktörlükte başarı yakalayanların başında geliyor, Ersun Yanal. Manisa Spor Akademisi mezunu olan Yanal, teknik direktörlüğe 1990'da Denizli'nin 3. Lig takımı Sarayköyspor'da başladı. 2004'te A Millî; Futbol Takımı'nın kapıları açıldı. 2013'te Fenerbahçe teknik direktörlüğüne getirilen Yanal, 2013-2014 sezonunda Süper Lig şampiyonluğu yaşadı. 54 yaşındaki teknik adam şu an spor yorumculuğu yapıyor. Yılmaz Vural da futbol oynamadan teknik adamlıkla adını duyuranlardan. 633 maça çıkan 62 yaşındaki tecrübeli hoca, geçtiğimiz günlerde Gençlerbirliği ile 1,5 yıllık sözleşme imzalayıp 6 gün sonra takımdan ayrıldı. Hikmet Karaman'ın hikayesi de aynı. Köln Spor Akademisi'nden aldığı lisans ile 1998'de Erzurumspor'da başladığı başladığı meslekte, 14 takımda görev aldı.