Bakır tavalarda ikram edilen sahanda yumurtalar, ambalajlı üçgen peynirler, mini kavanoz reçeller... İşte bunlar hep biz şehirlilere köy diye yutturulan bal gibi market kahvaltıları.Son yıllarda büyük şehirlerde bir ‘köy kahvaltısı’ modasıdır gidiyor. ‘Köyümün havası bile bir başkadır’cılara, hayatında hiç köyde kahvaltı yapmamış, ‘bir köyüm vardı da ben mi gitmedim’ diyen şehirlilere, en önemlisi de işlenmiş gıdalara mesafeli bilinçli tüketicilere güzel bir hizmet. Öyle ya tükettiğimiz peynir, zeytin, süt, yoğurt, yumurta, bal hepsi fabrikasyon. Salatalıklar kof, domatesler ya hormonlu ya GDO’lu. Dahası eskiden ezilen, büzülen, hafiften ekşiyen domatesler bile salça olmaya layıktı. Şimdikileri sıksan suyu çıkmıyor. Sözün özü soframızdaki her şey sahte.E böyle bir durumda biz şehirliler hele de köyümüzden binlerce kilometre uzaktaysak ya da gönül bağı kurduğumuz bir köyümüz aslında hiç olmamışsa, dalından henüz koparılmış çıtır çıtır biberler, koklamaya doyamayacağımız taptaze domatesler, salatalıklar, ‘şekersiz’ bal, halis tereyağı, taze inek sütü ve kaymağını yüzde 100 doğal, her ürünü yöresine ait bir kahvaltıya nasıl hayır diyebilir ya da karşı koyabiliriz ki? şehir kahvaltıları ne kadar ‘köylü’?Peki şehirlerde bir pazar klasiği haline dönüşen köy kahvaltıları gerçekte ne kadar ‘köylü’? Tüm işletmeleri töhmet altında bırakmamak adına istisnalar olabilir diyelim. Ancak geneli maalesef köy kahvaltısından bîhaber. Kafe ve restoranları geçtim, tabelasında köy kahvaltısı yazılı yani sadece kahvaltı hizmeti veren mekânlardaki kahvaltıların bile köydekilerle alakası yok. Bir kere bu mekânların fiziki dokusu köy konseptine çok aykırı. Otoban kenarlarında, betonarme binaların alt katında ya da kaldırım kenarına iliştirilmiş bir şemsiye altında plastik masa ve sandalye ile bahçe havası verilmeye çalışılmış bir mekânda kendinizi ne kadar ‘köy’ ortamında hissedebilirsiniz ki? Cam bardak, porselen tabaklara hiç değinmiyorum bile. Şehirde bu kadarını bulduk da bunmayalım, binayı, kaşık, çatalı mı yiyeceğiz diyebilirsiniz. Makul karşılanabilir. Peki yediklerimiz ne kadar köye özgü, ne kadar yerli? Buna geçmeden köy kahvaltısı nasıl olur, kısaca değinelim. Bölgeye göre farklılık gösterse de 3-4 çeşidi geçmeyen mütevazı sofralardan oluşur köy kahvaltıları. Yıllar önce Konya’nın Bağrıyanık köyünde bunu deneyimlediğimde epey şaşırmıştım doğrusu. Dört gün kaldığım bu Tatar köyünde her gün sadece peynir, tereyağı, ekmek ve çaydan ibaretti soframız. Merkezlerdeki restoran ve kafeleri saymazsak (sofraya konulan ürünler yörelere göre farklılık gösterse de) bütün Anadolu’da aynı tabloya rastlıyoruz. Bu açıdan bakarsak şehirlerde en az 20-25 çeşitten oluşan zengin köy kahvaltılarının hangi köyün kahvaltısı olduğu merak konusu. (Bunca çeşit ancak köy ağasının sofrasında bulunur diyesi geliyor insanın) Hadi diyelim şehirdekiler karma köy kahvaltısı... Örneğin ‘Maraş usulü’ diye pazarlanan kahvaltıda Maraş peyniri dışında hangi ürün Maraş’a özgü ya da oradan gelme? Tulum Erzurum, tereyağı Trabzon, kaymak Afyon, kaşar Kars, pastırma Kayseri’den mi? İstanbul’u baz alacak olursak tüm bunların fabrika çıkışlı marketten alınma ürünler olduğu ortada. (Ambalajlı üçgen peynirler, ‘sevimli’ minik kavanoz reçeller, margarinle yapılan yumurtalar vs.)Anlayacağınız fiyatları 50 ile 60 lira arasında değişen ve köy diye yutturulan sözüm ona kahvaltıların evde marketten alma ürünlerle hazırladıklarınızdan hiçbir farkı yok. Yumurtayı bakır tavada kırdınız mı, yanına bir de hazır yufkadan gözleme yaptınız mı kahvaltınız hık demiş köyden düşmüş olacak, benden söylemesi! ‘Özlediğiniz’, ‘şiir gibi’ o köy kahvaltıları var ya işte onlar aslında köyde bile yoğ!
Bakır tavalarda ikram edilen sahanda yumurtalar, ambalajlı üçgen peynirler, mini kavanoz reçeller... İşte bunlar hep biz şehirlilere köy diye yutturulan bal gibi market kahvaltıları.Son yıllarda büyük şehirlerde bir ‘köy kahvaltısı’ modasıdır gidiyor. ‘Köyümün havası bile bir başkadır’cılara, hayatında hiç köyde kahvaltı yapmamış, ‘bir köyüm vardı da ben mi gitmedim’ diyen şehirlilere, en önemlisi de işlenmiş gıdalara mesafeli bilinçli tüketicilere güzel bir hizmet. Öyle ya tükettiğimiz peynir, zeytin, süt, yoğurt, yumurta, bal hepsi fabrikasyon. Salatalıklar kof, domatesler ya hormonlu ya GDO’lu. Dahası eskiden ezilen, büzülen, hafiften ekşiyen domatesler bile salça olmaya layıktı. Şimdikileri sıksan suyu çıkmıyor. Sözün özü soframızdaki her şey sahte.E böyle bir durumda biz şehirliler hele de köyümüzden binlerce kilometre uzaktaysak ya da gönül bağı kurduğumuz bir köyümüz aslında hiç olmamışsa, dalından henüz koparılmış çıtır çıtır biberler, koklamaya doyamayacağımız taptaze domatesler, salatalıklar, ‘şekersiz’ bal, halis tereyağı, taze inek sütü ve kaymağını yüzde 100 doğal, her ürünü yöresine ait bir kahvaltıya nasıl hayır diyebilir ya da karşı koyabiliriz ki? şehir kahvaltıları ne kadar ‘köylü’?Peki şehirlerde bir pazar klasiği haline dönüşen köy kahvaltıları gerçekte ne kadar ‘köylü’? Tüm işletmeleri töhmet altında bırakmamak adına istisnalar olabilir diyelim. Ancak geneli maalesef köy kahvaltısından bîhaber. Kafe ve restoranları geçtim, tabelasında köy kahvaltısı yazılı yani sadece kahvaltı hizmeti veren mekânlardaki kahvaltıların bile köydekilerle alakası yok. Bir kere bu mekânların fiziki dokusu köy konseptine çok aykırı. Otoban kenarlarında, betonarme binaların alt katında ya da kaldırım kenarına iliştirilmiş bir şemsiye altında plastik masa ve sandalye ile bahçe havası verilmeye çalışılmış bir mekânda kendinizi ne kadar ‘köy’ ortamında hissedebilirsiniz ki? Cam bardak, porselen tabaklara hiç değinmiyorum bile. Şehirde bu kadarını bulduk da bunmayalım, binayı, kaşık, çatalı mı yiyeceğiz diyebilirsiniz. Makul karşılanabilir. Peki yediklerimiz ne kadar köye özgü, ne kadar yerli? Buna geçmeden köy kahvaltısı nasıl olur, kısaca değinelim. Bölgeye göre farklılık gösterse de 3-4 çeşidi geçmeyen mütevazı sofralardan oluşur köy kahvaltıları. Yıllar önce Konya’nın Bağrıyanık köyünde bunu deneyimlediğimde epey şaşırmıştım doğrusu. Dört gün kaldığım bu Tatar köyünde her gün sadece peynir, tereyağı, ekmek ve çaydan ibaretti soframız. Merkezlerdeki restoran ve kafeleri saymazsak (sofraya konulan ürünler yörelere göre farklılık gösterse de) bütün Anadolu’da aynı tabloya rastlıyoruz. Bu açıdan bakarsak şehirlerde en az 20-25 çeşitten oluşan zengin köy kahvaltılarının hangi köyün kahvaltısı olduğu merak konusu. (Bunca çeşit ancak köy ağasının sofrasında bulunur diyesi geliyor insanın) Hadi diyelim şehirdekiler karma köy kahvaltısı... Örneğin ‘Maraş usulü’ diye pazarlanan kahvaltıda Maraş peyniri dışında hangi ürün Maraş’a özgü ya da oradan gelme? Tulum Erzurum, tereyağı Trabzon, kaymak Afyon, kaşar Kars, pastırma Kayseri’den mi? İstanbul’u baz alacak olursak tüm bunların fabrika çıkışlı marketten alınma ürünler olduğu ortada. (Ambalajlı üçgen peynirler, ‘sevimli’ minik kavanoz reçeller, margarinle yapılan yumurtalar vs.)Anlayacağınız fiyatları 50 ile 60 lira arasında değişen ve köy diye yutturulan sözüm ona kahvaltıların evde marketten alma ürünlerle hazırladıklarınızdan hiçbir farkı yok. Yumurtayı bakır tavada kırdınız mı, yanına bir de hazır yufkadan gözleme yaptınız mı kahvaltınız hık demiş köyden düşmüş olacak, benden söylemesi! ‘Özlediğiniz’, ‘şiir gibi’ o köy kahvaltıları var ya işte onlar aslında köyde bile yoğ!