Bulgur ve pirincin pabucunu dama atacak bir gıda kinoa. Çok kısa sürede tüm dünya mutfaklarında yerini almayı bildi. ‘İşte hep bunlar Birleşmiş Milletler ya da diyetisyenlerin işi’ diyorsanız önyargıyı bırakın; kısırı, çorbayı, salatayı kinoayla deneyin.Damak tadı konusunda tutucu, yemeklerine müptela tıpkı Japonlar gibi nereye giderse mutfağını da oraya götüren bir toplum olduğumuz malum. İşte tam da bu yüzden dışarıdan ithal edilen, daha önce hiç tatmadığımız bir ürünün mutfağımıza girmesi, tariflerimize tesir etmesi pek kolay olmuyor. Kimileri uzun yıllar sonra kanıksanıyor kimilerinin hiç şansı bile olmuyor. Pirinç ve buğdayın alternatifi olarak sunulan kinoanın ise bu genellemeye uymadığı kanısındayım. Zira Türkiye’ye girişi çok değil, 3-4 sene gibi kısa bir süre olmasına rağmen birçok reçetede yerini almaya başladı. Bunda ürünün tadından ziyade faydalarının etkisi söz konusu şüphesiz. Zira kendine özgü bir aroması olmakla birlikte, baskın, yemeğe doyamayacağınız bir tadı yok. Olsaydı dahi bu kadar kısa sürede küresel bir çılgınlığa dönüşmesi beklenemezdi. Zira Amerika’da kelimenin tam anlamıyla bir kinoa çılgınlığı yaşanıyor. Yüksek besleyici değerinden dolayı NASA astronotları bile beslenmesinde kinoa kullanıyor. Dahası 2013 yılı Birleşmiş Milletler tarafından ‘kinoa yılı’ ilan edildi. Bizde de şimdilerde hangi yemek programını izlesem kinoalı bir tarife denk geliyorum. Ancak siz hâlâ bu mucize ürünle tanışmadım, diyorsanız gelin ne olduğuna, nasıl yendiğine ve hangi yemeklerde kullanıldığına bir göz atalım. Kinoanın hikâyesi 7 bin yıl öncesine İnkalar’a dayanan bir tahıl. Ancak yöre halkı ve meraklıları dışında varlığından haberdar kimse yoktu. Ta ki bilim adamları küresel gıda sıkıntısı ve açlık sorunlarına alternatif çözüm arayana kadar.Her derde deva…Kinoa tahıl olarak lanse edilse de -tahıllara benzer yönleri olmakla birlikte- buğdaygillerden olmadığı için ıspanak ve pancara daha yakın bir bitki diyebiliriz. Bu arada yaprakları da yenilebiliyor. Üstelik genelde diğer tam tahıllarda bulunmayan amino asitler mevcut kinoada. Dr. Ender Saraç’a göre hayvansal gıda kaynakları kadar değerli tek tahıl. Bu yüzden vejeteryanlar için bulunmaz bir alternatif. Yüzde 18 protein ile ete rakip diyebiliriz. Lif, fosfor, magnezyum açısından da oldukça zengin bir besin. Bu açıdan açlığa bile çare olacağı söyleniyor. İçinde gluten bulunmadığından çölyak hastalarının baş tacı edeceği bir ürün. Anlayacağınız yediden yetmişe herkese hitap eden bir özelliği var.Uzmanlar kinoanın bahar alerjisinden meme kanserine, adet sancısından ödem, şişlik, kabızlık, yüksek tansiyona, (içinde yüksek demir barındırdığından) demir eksikliğinden kaynaklanan kansızlığa kadar sayısız rahatsızlığa birebir olduğunu salık veriyor. Buğdaydan iki misli, pirinçten de daha fazla tahıl içeren kinoa, bulgur kıvamında bir tahıl olduğu için damak tadımıza son derece uygun. Peki nasıl pişiriliyor, nerelerde tüketiliyor?Kinoayı pişirmeden birkaç saat suda bekletirseniz daha güzel sonuç alırsınız. Zira bu sayede içindeki enzimler harekete geçiyor. 15 dakika gibi kısa bir sürede pişiyor. Eğer vaktiniz yoksa kinoayı pişirmeden bolca yıkanması yeterli olacaktır. Her koşulda pişme süresi 15 dakika civarında. Gelelim nerelerde kullanacağımız konusuna. Bu konuda elinizi korkak alıştırmayın çünkü kinoayı pirinç ve bulgurun kullanıldığı her yerde tercih edebilirsiniz.Örneğin haşlayıp salatanıza eklenebilir, kuskus usulü kavurup pilav gibi yiyebilir ya da bulgur köfteli çorba yapmaya niyetlendiyseniz bulgur yerine kinoa kullanabilirsiniz. Ancak favorim kısır. Şimdi mevsimi.Şöyle bol sebzeli bir yaz kısırı canınız çekerse bu sefer kinoayla yapmayı bir deneyin. Ayrıca dolma içlerinde de pirince alternatif olarak kullanabilirsiniz. Unutmadan diyet yapanlar kavurduktan sonra iri iri döverek müslilerine katarak tüketebilir. Ununu bulma imkânınız varsa hamur işlerinde, kek ve kurabiye yapımında faydalanabilirsiniz. Kısacası her derde deva her yemeğe rayiha katan kinoaya bir alıştınız mı bulgur, pirinç, mercimek gibi mutfağınızdan eksik etmediğiniz temel gıdalardan biri haline geleceğini garanti edebilirim.Nereden temin edilebilir?Peru ve Bolivya’dan ithal edilen kinoa, Avrupa ve Amerika’da birkaç yıldır büyük ilgi görüyor. Bu yüzden yurtdışında tüm market ve sağlıklı ürün satan dükkanlardan temin ediliyor. Türkiye’de ise yeni yeni bilinen ve henüz kullanımı yurtdışındaki gibi yaygın olmayan kinoaya şimdilik yalnızca büyük marketlerden erişebilirsiniz.
↧