Üç yıl önce katalalog haline getirilen UNESCO Dünya Mirası, nihayet Türkçe olarak yayımlandı. Bine yakın tarihî eser ve mekânın dahil olduğu listenin oluşmasına 1960’larda yapılan uluslararası bir yardımlaşma ilham vermiş.1960 senesi dünya kültürünü koruma adına eşi görülmemiş bir kurtarma operasyona sahne oldu. 50’ye yakın devlet, 80 milyon dolarlık mâli yardım yaparak, Abu Simbel ve Nimbel tapınaklarını kurtardı. Yardım sayesinde, Mısır ve Sudan devletleri sınırları içinde yer alan tapınaklar, Assuan Barajı altında kalmaktan kurtuldu. Fakat bu yapıların el birliği ile korunması, o günden bu zamana uzanan başka bir faaliyete ilham verdi. Birleşmiş Milletler Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO, 16 Kasım 1972 tarihinde bir liste oluşturarak, Dünya Mirası Sözleşmesi’ni belirledi. Şartnameye uygun tarihî mekânlar, artık uluslararası çaba sarf edilerek muhafaza edilecekti. Yıllar içinde listeye dahil edilen kültür mirası mekânları, sit alanına dönüştürülerek korundu. 40 yıl sonunda 157 ülkeden 1000’e yakın yerin bulunduğu bir liste ortaya çıktı. UNESCO teşkilatı, korunan tüm yer ve mekanları bir rehber haline getirerek kitaplaştırdı. Rehberin Türkçesi, geçtiğimiz aylarda Alfa Yayınları’ndan Türk okuyucusuyla buluştu. Dünya Mirası, Olağanüstü Yerlerin Çok Satan Rehberi, seyahat düşkünleri için başucu kaynağı kıvamında. Kronolojik sıralama sayesinde hangi yerin kaç senesinde ve hangi kriterleri tamamlayarak listeye girdiğini görebilmek mümkün. 7 kıtadan listeye giren kültür mirasından bir kaçını seyahat tutkunları için derledik.Türkiye’den listeyegiren sit alanlarıTruva Arkeolojik Sit Alanı, Safranbolu Kasabası, Göreme Ulusal Parkı ve Kapadokya Karalık Sit Alanları, Divriği Başkenti, Hierapolis-Pamukkale, İstanbul’un tarihi alanları, Nemrut Dağı, Çatalhöyük Neolitik Sit Alanı, Selimiye Camii ve Külliyesi, Ksantos-Letoon Dikme Mezarlar.Kültürel miras listesinin öne çıkanları Mont-Saınt-MıchelNormandiya burcunda bir ada: Normandiya ile Brittany arasında med-ceziri bol bir kıyı şeridinde bulunan Mont-Saint-Michel, Avrupa kıtası şaheserlerinden. Kıyıya yakın bir adacık üzerinde, tepeye hükmeder konumundaki manastır ve etrafındaki kasaba, özgün mimari tarzıyla öne çıkıyor. Orta Çağ boyunca birbiri üzerine imar edilen yapılarla ve romanesk tarzın en iyi kullanıldığı yapılardan olan manastır, yüksek taş duvarların yanı sıra 900 metre çevre genişliğindeki bir adacıkta bulunmasıyla benzersiz bir silüet oluşturuyor. Timbuktu camileriÇamurdan camiler: Batı Afrika’nın medreseler diyarı olarak bilinen Mali’de İslam’ın yayıldığı 15. ve 16. yüzyıllarda bina edilen dinî yapılar, buranın dünya mirasına listesinde. Cenne, Cingarabey, Sankore ve Sidi Yahya camileri, Timbuktu şehrini süsleyen mekanlar. Bu binaların en göze çarpan özelliği ise her yağmur mevsimi yeni sıva yapılması. Cemaat içinden binlerce kişinin toplanarak elleriyle sıva yapmaları, mabetlere nasıl sahip çıkıldığının bir göstergesi. Avustralya Büyük Set ResifiBusra bir yerden tanıdık: Halihazırda Suriye sınırları içinde kalan Busra kenti, Türkiye’deki Bursa’yı anımsatsa da, inanç ve önemli olaylara sahnelik etmiş eski bir Roma vilayeti. Mekke’ye giden kervan yolları üzerine kurulu kenti asıl tanıdık kılan, Nesturi rahip Bahira’nın daha çocukken Peygamber Efendimiz’i (sas) burada tanıması. Büyük bir şehir duvarı ile çevrili olan şehirde bugün Hicri 1. yüzyılda kurulmuş nadir yapılardan Hz. Ömer Camii, varlığını devam ettirmekte. Allah’ın arzında bir damla: Biyolojik çeşitlilik açışından önemli bir yere sahip olan Avustralya Büyük Set Resifi, kıtanın kuzeydoğusunda. Dünyanın en büyük mercan resifini barındıran sığ bölge, milyonlarca yıl içinde oluşmuş bir ekosistemi barındırıyor. Bin 500’den fazla balık türü, 360 değişik mercan ve 215 ayrı kuş türü bu alanda yaşamını sürdürüyor. 3 bin kilometrekarelik deniz çayırı ile otçul su hayvanlarına da sığınaklık ediyor. Doğal jakuziden tazyikli su: ABD’de bulunan Yellowstone Ulusal Parkı, adeta bir tabiî jakuzi. 1872 yılında ülkenin ilk milli parkı ilan edilen 9 bin kilometrekarelik alanda jeotermal yataklar dikkat çekiyor. Çevredeki gayzerler, lav oluşumları, tütenleri, şelale, göl ve kanyonları ile tam bir coğrafi şekil pazarı. 580 adet gayzerin bulunduğu mevkide 5 bin yaşında olduğu tahmin edilen çukurlardan 12 saatte bir 20 dakika aralıklarla su fışkırıyor. 27 metre yüksekliğe çıkan kaynar sular çevreye dağıldığından, bahsi geçen muhitte kalıcı yerleşim sağlanamamış.
Üç yıl önce katalalog haline getirilen UNESCO Dünya Mirası, nihayet Türkçe olarak yayımlandı. Bine yakın tarihî eser ve mekânın dahil olduğu listenin oluşmasına 1960’larda yapılan uluslararası bir yardımlaşma ilham vermiş.1960 senesi dünya kültürünü koruma adına eşi görülmemiş bir kurtarma operasyona sahne oldu. 50’ye yakın devlet, 80 milyon dolarlık mâli yardım yaparak, Abu Simbel ve Nimbel tapınaklarını kurtardı. Yardım sayesinde, Mısır ve Sudan devletleri sınırları içinde yer alan tapınaklar, Assuan Barajı altında kalmaktan kurtuldu. Fakat bu yapıların el birliği ile korunması, o günden bu zamana uzanan başka bir faaliyete ilham verdi. Birleşmiş Milletler Bilim ve Kültür Örgütü UNESCO, 16 Kasım 1972 tarihinde bir liste oluşturarak, Dünya Mirası Sözleşmesi’ni belirledi. Şartnameye uygun tarihî mekânlar, artık uluslararası çaba sarf edilerek muhafaza edilecekti. Yıllar içinde listeye dahil edilen kültür mirası mekânları, sit alanına dönüştürülerek korundu. 40 yıl sonunda 157 ülkeden 1000’e yakın yerin bulunduğu bir liste ortaya çıktı. UNESCO teşkilatı, korunan tüm yer ve mekanları bir rehber haline getirerek kitaplaştırdı. Rehberin Türkçesi, geçtiğimiz aylarda Alfa Yayınları’ndan Türk okuyucusuyla buluştu. Dünya Mirası, Olağanüstü Yerlerin Çok Satan Rehberi, seyahat düşkünleri için başucu kaynağı kıvamında. Kronolojik sıralama sayesinde hangi yerin kaç senesinde ve hangi kriterleri tamamlayarak listeye girdiğini görebilmek mümkün. 7 kıtadan listeye giren kültür mirasından bir kaçını seyahat tutkunları için derledik.Türkiye’den listeyegiren sit alanlarıTruva Arkeolojik Sit Alanı, Safranbolu Kasabası, Göreme Ulusal Parkı ve Kapadokya Karalık Sit Alanları, Divriği Başkenti, Hierapolis-Pamukkale, İstanbul’un tarihi alanları, Nemrut Dağı, Çatalhöyük Neolitik Sit Alanı, Selimiye Camii ve Külliyesi, Ksantos-Letoon Dikme Mezarlar.Kültürel miras listesinin öne çıkanları Mont-Saınt-MıchelNormandiya burcunda bir ada: Normandiya ile Brittany arasında med-ceziri bol bir kıyı şeridinde bulunan Mont-Saint-Michel, Avrupa kıtası şaheserlerinden. Kıyıya yakın bir adacık üzerinde, tepeye hükmeder konumundaki manastır ve etrafındaki kasaba, özgün mimari tarzıyla öne çıkıyor. Orta Çağ boyunca birbiri üzerine imar edilen yapılarla ve romanesk tarzın en iyi kullanıldığı yapılardan olan manastır, yüksek taş duvarların yanı sıra 900 metre çevre genişliğindeki bir adacıkta bulunmasıyla benzersiz bir silüet oluşturuyor. Timbuktu camileriÇamurdan camiler: Batı Afrika’nın medreseler diyarı olarak bilinen Mali’de İslam’ın yayıldığı 15. ve 16. yüzyıllarda bina edilen dinî yapılar, buranın dünya mirasına listesinde. Cenne, Cingarabey, Sankore ve Sidi Yahya camileri, Timbuktu şehrini süsleyen mekanlar. Bu binaların en göze çarpan özelliği ise her yağmur mevsimi yeni sıva yapılması. Cemaat içinden binlerce kişinin toplanarak elleriyle sıva yapmaları, mabetlere nasıl sahip çıkıldığının bir göstergesi. Avustralya Büyük Set ResifiBusra bir yerden tanıdık: Halihazırda Suriye sınırları içinde kalan Busra kenti, Türkiye’deki Bursa’yı anımsatsa da, inanç ve önemli olaylara sahnelik etmiş eski bir Roma vilayeti. Mekke’ye giden kervan yolları üzerine kurulu kenti asıl tanıdık kılan, Nesturi rahip Bahira’nın daha çocukken Peygamber Efendimiz’i (sas) burada tanıması. Büyük bir şehir duvarı ile çevrili olan şehirde bugün Hicri 1. yüzyılda kurulmuş nadir yapılardan Hz. Ömer Camii, varlığını devam ettirmekte. Allah’ın arzında bir damla: Biyolojik çeşitlilik açışından önemli bir yere sahip olan Avustralya Büyük Set Resifi, kıtanın kuzeydoğusunda. Dünyanın en büyük mercan resifini barındıran sığ bölge, milyonlarca yıl içinde oluşmuş bir ekosistemi barındırıyor. Bin 500’den fazla balık türü, 360 değişik mercan ve 215 ayrı kuş türü bu alanda yaşamını sürdürüyor. 3 bin kilometrekarelik deniz çayırı ile otçul su hayvanlarına da sığınaklık ediyor. Doğal jakuziden tazyikli su: ABD’de bulunan Yellowstone Ulusal Parkı, adeta bir tabiî jakuzi. 1872 yılında ülkenin ilk milli parkı ilan edilen 9 bin kilometrekarelik alanda jeotermal yataklar dikkat çekiyor. Çevredeki gayzerler, lav oluşumları, tütenleri, şelale, göl ve kanyonları ile tam bir coğrafi şekil pazarı. 580 adet gayzerin bulunduğu mevkide 5 bin yaşında olduğu tahmin edilen çukurlardan 12 saatte bir 20 dakika aralıklarla su fışkırıyor. 27 metre yüksekliğe çıkan kaynar sular çevreye dağıldığından, bahsi geçen muhitte kalıcı yerleşim sağlanamamış.