Birinci Kosova Savaşı’nın geçtiği meydan, ilk kez kamerayla görüntülendi; İz TV’nin ‘Savaş Sırları’ programının dördüncü bölümü için. Yönetmen Vedat Atasoy’a göre bu savaşın etkisi hâlâ devam ediyor. Ve, bu harbin tarafsız bir şekilde anlatılması gerek.Birinci Kosova Savaşı, Osmanlı Tarihi’nin kırılma noktalarından… 1389’da Sırplarla yapılan meydan savaşı sonrası Türkler, Balkanlar’ın kapısını açıp içeri girerler. Bu, ev sahibi olmanın ilk adımı olarak biliniyor. Osmanlı padişahları içinde savaş meydanında şehit düşen ilk hükümdar Murad-ı Evvel de Kosova’da bırakır bir yanını. Geçmişimiz için reel politiğin dışında böylesine romantik anlamlar da barındıran bu savaş, kameraya alınarak belgeselde hayat buldu. Ekip sahada üç kişi: Yönetmen Vedat Atasoy, sunucu Bedia Ceylan Güzelce ve kameraman Oğuz Özdemir. Kosova Savaşı, Türkiye’nin ilk belgesel kanalı olarak 2006’da yayın hayatına başlayan İz TV’nin çektiği ‘Savaş Sırları’ programı başlığı altında, Digiturk Plus hizmeti üzerinden izleyici ile buluşacak. Sevgili kari, özgün yapım ile ilgili malumat vermeden önce, mezkûr harpten birkaç kelam edelim:Sultan şehid düşüyorYer: Kosova, tarih: 1389. Taraflar: I. Murad önderliğindeki Türk ordusu, Lazar komutasındaki çokuluslu Balkan ordusu. Osmanlı, Batı istikametinde ilerlemektedir. Bu gidişat, Avrupa’yı rahatsız ediyordur. Ve Türk korkusuna karşı Haçlı ittifakı oluşur. İki ordu, eşit güçlerde olmasa da o zamana kadar bir özelliği olmayan Kosova meydanında karşı karşıya gelir. Vakanüvislerin naklettiğine göre savaş, günbatımına kadar sürer. Gazi Hüdavendigâr’ın askerlerinin en son ayakta kalanlar olması, savaşın galibinin Türkler olduğunu kayıtlara düşer. Sultan Murad, muzaffer bir komutan olarak savaş meydanını geziyordur. İhtimal aklında kılıç sesleri öncesi arzuladığı şehit düşme mülahazası geçiyordur. O sırada, Miloş Obiliç adlı bir Sırp, Sultan’a bir rivayete göre Müslüman olmak istediğini, bir rivayete göre Sırp Krallığı ile ilgili sırlar vereceğini söyleyerek yanına yaklaşır. Birinci Murad, izin verir ve Miloş, tam yanına yaklaştığında gizlediği hançeri çıkararak; Murad Han’ın kalbine saplar. Savaş alanında şehit düşen Sultan, böylece isteğine de kavuşmuş olur. İç organları, savaşın geçtiği bugün Kosova’nın başkenti Priştine’ye 20 km uzaklıktaki alana defnedilir. Türbe, Meşhed-i Hüdavendigâr adıyla anılıyor. Sultan Murad’ın esas yattığı yer ise Bursa’nın Çekirge semtinde… Etkisi hâlâ sürüyor‘Savaş Sırları’ belgeselinin yönetmeni Vedat Atasoy, I. Kosova Savaşı’nın dördüncü işleri olduğunu söylüyor. Savaş meydanlarının kayda alınması ile ilgili olarak da “Türkiye’nin envanterinin çıkartılması gerekiyor. Duran bir fotoğraftan çok daha önemlidir belgesel.” diye konuşuyor. Projenin çıkışına Gazeteci-yazar Bedia Ceylan Güzelce’nin 1471 Otlukbeli isimli romanı vesile olmuş. “Böylece savaş meydanlarını anlatan belgesel çekme fikri ortaya çıktı. Otlukbeli, Ankara ve Malazgirt savaşlarını çektik.” diye konuşan Atasoy, birkaç meydan savaşı daha çekeceklerini söylüyor. “Neden I. Kosova?” sorusuna ise şu cevabı veriyor: “Osmanlı’nın Balkanlar’a geçişindeki en mühim savaş. Etkisini bugüne kadar sürdüren bir hadise. Sırplar, kendi tarihlerini Kosova üzerinden anlatıyorlar. ‘Lazar azizdir’ onların gözünde. Miloşeviç’in savaşın 600. yıldönümünde yaptığı 1989 konuşması, Yugoslavya’nın bölünmesine neden olan ve Balkanlar’ın birbirine düştüğü yerdir. O gün orada 1 milyon insan toplamıştı.”Yönetmen Atasoy, belgeselde dile çok dikkat ettiklerine vurgu yapıyor: “Şanlı Türk ordusu ile küffar düşman arası bir anlatı değil bizimkisi. Çekimler için Türk tarihçiler ile hiç görüşmedik. Arnavut tarihçilerin anlattıklarına yer verdik. Tarihi, taraftar olmadan anlatmak lazım. Her türlü övgü ya da yergi sonraki kuşaklara kalıyor.” Atasoy’un işaret ettiği Priştine Üniversitesi Osmanlı tarihçisi Nehat Krasniç, Osmanlı’nın Arnavutlara medeniyet getirdiğini belirtiyor. “Türkler bizi sömürmedi. Bu coğrafyanın varlığının nedeni Osmanlı.” diyor.
Birinci Kosova Savaşı’nın geçtiği meydan, ilk kez kamerayla görüntülendi; İz TV’nin ‘Savaş Sırları’ programının dördüncü bölümü için. Yönetmen Vedat Atasoy’a göre bu savaşın etkisi hâlâ devam ediyor. Ve, bu harbin tarafsız bir şekilde anlatılması gerek.Birinci Kosova Savaşı, Osmanlı Tarihi’nin kırılma noktalarından… 1389’da Sırplarla yapılan meydan savaşı sonrası Türkler, Balkanlar’ın kapısını açıp içeri girerler. Bu, ev sahibi olmanın ilk adımı olarak biliniyor. Osmanlı padişahları içinde savaş meydanında şehit düşen ilk hükümdar Murad-ı Evvel de Kosova’da bırakır bir yanını. Geçmişimiz için reel politiğin dışında böylesine romantik anlamlar da barındıran bu savaş, kameraya alınarak belgeselde hayat buldu. Ekip sahada üç kişi: Yönetmen Vedat Atasoy, sunucu Bedia Ceylan Güzelce ve kameraman Oğuz Özdemir. Kosova Savaşı, Türkiye’nin ilk belgesel kanalı olarak 2006’da yayın hayatına başlayan İz TV’nin çektiği ‘Savaş Sırları’ programı başlığı altında, Digiturk Plus hizmeti üzerinden izleyici ile buluşacak. Sevgili kari, özgün yapım ile ilgili malumat vermeden önce, mezkûr harpten birkaç kelam edelim:Sultan şehid düşüyorYer: Kosova, tarih: 1389. Taraflar: I. Murad önderliğindeki Türk ordusu, Lazar komutasındaki çokuluslu Balkan ordusu. Osmanlı, Batı istikametinde ilerlemektedir. Bu gidişat, Avrupa’yı rahatsız ediyordur. Ve Türk korkusuna karşı Haçlı ittifakı oluşur. İki ordu, eşit güçlerde olmasa da o zamana kadar bir özelliği olmayan Kosova meydanında karşı karşıya gelir. Vakanüvislerin naklettiğine göre savaş, günbatımına kadar sürer. Gazi Hüdavendigâr’ın askerlerinin en son ayakta kalanlar olması, savaşın galibinin Türkler olduğunu kayıtlara düşer. Sultan Murad, muzaffer bir komutan olarak savaş meydanını geziyordur. İhtimal aklında kılıç sesleri öncesi arzuladığı şehit düşme mülahazası geçiyordur. O sırada, Miloş Obiliç adlı bir Sırp, Sultan’a bir rivayete göre Müslüman olmak istediğini, bir rivayete göre Sırp Krallığı ile ilgili sırlar vereceğini söyleyerek yanına yaklaşır. Birinci Murad, izin verir ve Miloş, tam yanına yaklaştığında gizlediği hançeri çıkararak; Murad Han’ın kalbine saplar. Savaş alanında şehit düşen Sultan, böylece isteğine de kavuşmuş olur. İç organları, savaşın geçtiği bugün Kosova’nın başkenti Priştine’ye 20 km uzaklıktaki alana defnedilir. Türbe, Meşhed-i Hüdavendigâr adıyla anılıyor. Sultan Murad’ın esas yattığı yer ise Bursa’nın Çekirge semtinde… Etkisi hâlâ sürüyor‘Savaş Sırları’ belgeselinin yönetmeni Vedat Atasoy, I. Kosova Savaşı’nın dördüncü işleri olduğunu söylüyor. Savaş meydanlarının kayda alınması ile ilgili olarak da “Türkiye’nin envanterinin çıkartılması gerekiyor. Duran bir fotoğraftan çok daha önemlidir belgesel.” diye konuşuyor. Projenin çıkışına Gazeteci-yazar Bedia Ceylan Güzelce’nin 1471 Otlukbeli isimli romanı vesile olmuş. “Böylece savaş meydanlarını anlatan belgesel çekme fikri ortaya çıktı. Otlukbeli, Ankara ve Malazgirt savaşlarını çektik.” diye konuşan Atasoy, birkaç meydan savaşı daha çekeceklerini söylüyor. “Neden I. Kosova?” sorusuna ise şu cevabı veriyor: “Osmanlı’nın Balkanlar’a geçişindeki en mühim savaş. Etkisini bugüne kadar sürdüren bir hadise. Sırplar, kendi tarihlerini Kosova üzerinden anlatıyorlar. ‘Lazar azizdir’ onların gözünde. Miloşeviç’in savaşın 600. yıldönümünde yaptığı 1989 konuşması, Yugoslavya’nın bölünmesine neden olan ve Balkanlar’ın birbirine düştüğü yerdir. O gün orada 1 milyon insan toplamıştı.”Yönetmen Atasoy, belgeselde dile çok dikkat ettiklerine vurgu yapıyor: “Şanlı Türk ordusu ile küffar düşman arası bir anlatı değil bizimkisi. Çekimler için Türk tarihçiler ile hiç görüşmedik. Arnavut tarihçilerin anlattıklarına yer verdik. Tarihi, taraftar olmadan anlatmak lazım. Her türlü övgü ya da yergi sonraki kuşaklara kalıyor.” Atasoy’un işaret ettiği Priştine Üniversitesi Osmanlı tarihçisi Nehat Krasniç, Osmanlı’nın Arnavutlara medeniyet getirdiğini belirtiyor. “Türkler bizi sömürmedi. Bu coğrafyanın varlığının nedeni Osmanlı.” diyor.