ABD ve Japonya animasyon sektöründe başı çekiyor olsalar da, Pakistan'da vizyona giren Burqa Avenger çizgi serisi tüm dünyada çok ses getirdi. Kız çocuklarının okula gidebilmesi için mücadele eden burkalı kadın kahraman, aslında ilk Müslüman süper kahraman değil…Son yıllarda bilgisayarda hazırlanan animasyonlar hem küçüklerin hem de büyüklerin ilgisini çekiyor. Özellikle ABD’nin başı çektiği yapımlar, büyük bütçelerle ve emekle oluşturuluyor. Birçok ülke artık kendi animasyonlarını yapmaya başlamış olsa da, Walt Disney ve Pixar’la boy ölçüşmeleri kolay gözükmüyor.Büyük prodüksiyonlarda yer alan birçok tema ve karakterlerde evrensel değerler gözetilmeye çalışılsa da sonuç genellikle beklendiği gibi olmayabiliyor. Özellikle ABD’li dev yapımlar, ırkçı ve diğer kültürleri küçük düşürücü öğelere yer verdikleri için çok eleştirildiler. ABD’nin yanı sıra Japon menşeli çizgi karakterler de tüm dünyada popüler. İslâm ülkelerinde ise nitelikli prodüksiyonların eksikliği hissedilir boyutta. Birçok İslâm ülkesinde kaliteli olmayan çizgi filmler çocuklara sunuluyor fakat bunların çoğu hem görsel açıdan düşük not alıyor hem de kurgularıyla sınıfta kalıyorlar.Bütün bunlara rağmen son yıllarda sayıları az da olsa ses getiren bazı yapımlar oldu. Geçtiğimiz haftalarda Pakistan’da vizyona giren Burqa Avenger çizgi film serisi için iyi örnekler arasında diyebiliriz. Bu çizgi film serisinde hem bilgisayar animasyonları kullanılmış hem de hikâyenin içerisinde Pakistan’ın en önemli sorunlarından birine dikkat çekiliyor. Birçok kız çocuğunun Taliban yönetiminin baskılarından ötürü okula gidemeyişine tepki niteliğinde olan çizgi seri, bir kadın süper kahramanın haksız uygulamalara karşı mücadelesini sunuyor.Gündüzleri öğretmenlik yapan kadın kahraman, öğrencilerinin başına kötü bir hadise geldiğinde yahut okullarından uzaklaştırılmaya çalışıldıklarında siyah burka giyen bir kahramana dönüşüyor ve kötülerle savaşıyor. Fakat kahramanın dövüş sahnelerinde karşısındaki yaralamak yerine düşmanlarına kitap fırlatması tercih edilmiş. Tesettürlü Müslüman bir süper kadın kahramanın portresinin çizilerek kaliteli efektlerle donatılması bu türde ilk kez yapılan çalışmalardan.Çocuklar direkt mesajı sevmiyorMüslüman ülkelerde yapılan çizgi dizilerde başörtülü kahramanlara rastlamak mümkün, fakat bu diziler genellikle çocuklara direkt olarak mesaj ulaştırmak amacıyla yapılıyor. Çocuklar ise kendilerine direkt olarak eğitici mesajlar veren kitaplardan hoşnut olmadıkları gibi aynı kaygıyı taşıyan çizgilerden de uzak duruyorlar. Yine aynı şekilde bu çizgiler kalite açısından da Batılı hemcinsleriyle yarışamayacak seviyede. Fakat Pakistan menşeli Burqa Avenger dizisi, hem bilgisayar animasyonlu efektleriyle göz dolduruyor hem de yerel bir hikayeyi çocuklara sevdirerek izletiyor.Müslüman süper kahramanlar fikri ilk olarak 2010’da ortaya çıktı. Tüm dünyanın severek izlediği Örümcek Adam, Batman, Superman, Kaptan Amerika gibi kahramanlara alternatif olarak oluşturulan The 99 çizgi serisi çok ses getirmişti. ABD Başkanı Barack Obama’nın da övgüyle bahsettiği serideki kahramanlar esma-i hüsnadan mülhem oluşturulmuş. Yapımda direkt İslami öğelere rastlanmasa da hikaye Arap ve Müslüman kültürünün simgeleriyle donatılmış. Aynı zamanda her bir kahraman Allah’ın (cc) sıfatlarına sahipler. Yine hikayenin içerisinde Ortadoğu tarihinde gerçekleşmiş önemli olaylara atıflar var; Bağdat kütüphanelerinin Moğollar tarafından yok edilmesi gibi.Malezya, İslâm dünyasının çizgi endüstrisiİslâm dünyasında bugün çizgi film endüstrisi denince akla Malezya geliyor. ABD menşeli çizgilerle yarışacak kalitede çizgiler üreten Malezyalı prodüksiyon şirketleri, ürünlerini dünyaya pazarlamayı başardı.2007’den bu yana birçok ülkeye pazarlanan Malezya menşeli Upin ile İpin çocukların çok sevdiği iki karakter oldu. İslâmi temalarla kurgulanmış çizgi filmde çocukları eğlendirecek öğeler geri plana atılmamış. İkilinin maceraları Türkiye’de de Irmak TV’de çocuklarla buluşuyor. Yine Malezya’dan birçok İslâm ülkesine pazarlanan bir diğer prodüksiyon ise Selahattin serisi. Büyük İslâm kumandanı Selahattin Eyyubi’yi çizgileştiren yapım, Türkiye’de de yayınlanıyor. Seride kullanılan efektler birçok Walt Disney yapımıyla yarışabilir nitelikte.Malezya menşeli olan prodüksiyonlar birçok İslâm ülkesinde büyük beğeniyle karşılanıyor. Malaylar, Selahaddin yahut Upin ile İpin gibi karakterleri oluştururken her ne kadar İslâmi öğelerle donatmış olsalar da daha seküler nitelikte olan yapımlara da imza atıyorlar. War of The Worlds: Goliath gibi. 2012 tarihli yapım, henüz Türkiye’de vizyona girmedi fakat 3D özelliği ve bilim kurgu tarzı senaryosuyla iddialı bir yapım. Malezya’da devlet, gençleri animasyon yapımcılığına teşvik için birçok somut adım atıyor. Hatta bunun için yeni bir merkez dahi kuruldu. Ülke, animasyon konusunda İslâm dünyasında lider konumda olsa da hâlâ tam olarak ABD ve Japonya ile boy ölçüşebilecek prodüksiyonlara sahip değil. Malezyalı çizgilere baktığımızda dikkat çeken en önemli sıkıntı en büyük yapımların dahi özgün bir üsluba sahip olmaması. Selahattin serisi, Walt Disney çizgileriyle çok benzeşiyor. Upin ile İpin’de de benzer durum söz konusu. Halbuki bugün dünya devi çizgi merkezlerine bakıldığında Walt Disney’in çizgilerini yahut Japon çizgilerini diğer yapımlardan ayırmak son derece kolay. Kısacası Malaylar hâlâ tam bir üslup kazanabilmiş değiller.Dikkat çeken bir diğer eksiklik ise yerli kültürü ve dinî öğeleri olabildiğince aksettirmeye çalışsalar da oluşturulan karakterlerin birçoğunda Avrupai özelliklerin göze çarpması. Özellikle karakterlerin fiziksel özellikleri bir Uzakdoğulu yahut Ortadoğuludan ziyade Avrupalılarınkiyle çok daha fazla benzeşiyor. Karakterlerin beden dili de son derece Batılı denilebilir. Japon, Kore çizgilerine bakıldığında çizgi karakterlerin mimiklerinden alışkanlıklarına kadar yerlilik gözetildiği halde; Malaylar, Selahattin yahut Goliath gibi dev yapıtlarında benzer hassasiyeti gözetmemişler. Çizgi karakterlerin çoğu Pixar setinde Amerikalıların elinde çizilmiş hissi uyandırıyor. Her ne kadar Malayların hedefi evrenselliği yakalayıp, dünyaya açılmak olsa da çizgide belli bir üslubu kazanmaları ve çocuklara kendi kimliklerinin alt kimlik olmadığını göstermek açısından karakterlerde yerlileşmeleri gerekiyor.
ABD ve Japonya animasyon sektöründe başı çekiyor olsalar da, Pakistan'da vizyona giren Burqa Avenger çizgi serisi tüm dünyada çok ses getirdi. Kız çocuklarının okula gidebilmesi için mücadele eden burkalı kadın kahraman, aslında ilk Müslüman süper kahraman değil…Son yıllarda bilgisayarda hazırlanan animasyonlar hem küçüklerin hem de büyüklerin ilgisini çekiyor. Özellikle ABD’nin başı çektiği yapımlar, büyük bütçelerle ve emekle oluşturuluyor. Birçok ülke artık kendi animasyonlarını yapmaya başlamış olsa da, Walt Disney ve Pixar’la boy ölçüşmeleri kolay gözükmüyor.Büyük prodüksiyonlarda yer alan birçok tema ve karakterlerde evrensel değerler gözetilmeye çalışılsa da sonuç genellikle beklendiği gibi olmayabiliyor. Özellikle ABD’li dev yapımlar, ırkçı ve diğer kültürleri küçük düşürücü öğelere yer verdikleri için çok eleştirildiler. ABD’nin yanı sıra Japon menşeli çizgi karakterler de tüm dünyada popüler. İslâm ülkelerinde ise nitelikli prodüksiyonların eksikliği hissedilir boyutta. Birçok İslâm ülkesinde kaliteli olmayan çizgi filmler çocuklara sunuluyor fakat bunların çoğu hem görsel açıdan düşük not alıyor hem de kurgularıyla sınıfta kalıyorlar.Bütün bunlara rağmen son yıllarda sayıları az da olsa ses getiren bazı yapımlar oldu. Geçtiğimiz haftalarda Pakistan’da vizyona giren Burqa Avenger çizgi film serisi için iyi örnekler arasında diyebiliriz. Bu çizgi film serisinde hem bilgisayar animasyonları kullanılmış hem de hikâyenin içerisinde Pakistan’ın en önemli sorunlarından birine dikkat çekiliyor. Birçok kız çocuğunun Taliban yönetiminin baskılarından ötürü okula gidemeyişine tepki niteliğinde olan çizgi seri, bir kadın süper kahramanın haksız uygulamalara karşı mücadelesini sunuyor.Gündüzleri öğretmenlik yapan kadın kahraman, öğrencilerinin başına kötü bir hadise geldiğinde yahut okullarından uzaklaştırılmaya çalışıldıklarında siyah burka giyen bir kahramana dönüşüyor ve kötülerle savaşıyor. Fakat kahramanın dövüş sahnelerinde karşısındaki yaralamak yerine düşmanlarına kitap fırlatması tercih edilmiş. Tesettürlü Müslüman bir süper kadın kahramanın portresinin çizilerek kaliteli efektlerle donatılması bu türde ilk kez yapılan çalışmalardan.Çocuklar direkt mesajı sevmiyorMüslüman ülkelerde yapılan çizgi dizilerde başörtülü kahramanlara rastlamak mümkün, fakat bu diziler genellikle çocuklara direkt olarak mesaj ulaştırmak amacıyla yapılıyor. Çocuklar ise kendilerine direkt olarak eğitici mesajlar veren kitaplardan hoşnut olmadıkları gibi aynı kaygıyı taşıyan çizgilerden de uzak duruyorlar. Yine aynı şekilde bu çizgiler kalite açısından da Batılı hemcinsleriyle yarışamayacak seviyede. Fakat Pakistan menşeli Burqa Avenger dizisi, hem bilgisayar animasyonlu efektleriyle göz dolduruyor hem de yerel bir hikayeyi çocuklara sevdirerek izletiyor.Müslüman süper kahramanlar fikri ilk olarak 2010’da ortaya çıktı. Tüm dünyanın severek izlediği Örümcek Adam, Batman, Superman, Kaptan Amerika gibi kahramanlara alternatif olarak oluşturulan The 99 çizgi serisi çok ses getirmişti. ABD Başkanı Barack Obama’nın da övgüyle bahsettiği serideki kahramanlar esma-i hüsnadan mülhem oluşturulmuş. Yapımda direkt İslami öğelere rastlanmasa da hikaye Arap ve Müslüman kültürünün simgeleriyle donatılmış. Aynı zamanda her bir kahraman Allah’ın (cc) sıfatlarına sahipler. Yine hikayenin içerisinde Ortadoğu tarihinde gerçekleşmiş önemli olaylara atıflar var; Bağdat kütüphanelerinin Moğollar tarafından yok edilmesi gibi.Malezya, İslâm dünyasının çizgi endüstrisiİslâm dünyasında bugün çizgi film endüstrisi denince akla Malezya geliyor. ABD menşeli çizgilerle yarışacak kalitede çizgiler üreten Malezyalı prodüksiyon şirketleri, ürünlerini dünyaya pazarlamayı başardı.2007’den bu yana birçok ülkeye pazarlanan Malezya menşeli Upin ile İpin çocukların çok sevdiği iki karakter oldu. İslâmi temalarla kurgulanmış çizgi filmde çocukları eğlendirecek öğeler geri plana atılmamış. İkilinin maceraları Türkiye’de de Irmak TV’de çocuklarla buluşuyor. Yine Malezya’dan birçok İslâm ülkesine pazarlanan bir diğer prodüksiyon ise Selahattin serisi. Büyük İslâm kumandanı Selahattin Eyyubi’yi çizgileştiren yapım, Türkiye’de de yayınlanıyor. Seride kullanılan efektler birçok Walt Disney yapımıyla yarışabilir nitelikte.Malezya menşeli olan prodüksiyonlar birçok İslâm ülkesinde büyük beğeniyle karşılanıyor. Malaylar, Selahaddin yahut Upin ile İpin gibi karakterleri oluştururken her ne kadar İslâmi öğelerle donatmış olsalar da daha seküler nitelikte olan yapımlara da imza atıyorlar. War of The Worlds: Goliath gibi. 2012 tarihli yapım, henüz Türkiye’de vizyona girmedi fakat 3D özelliği ve bilim kurgu tarzı senaryosuyla iddialı bir yapım. Malezya’da devlet, gençleri animasyon yapımcılığına teşvik için birçok somut adım atıyor. Hatta bunun için yeni bir merkez dahi kuruldu. Ülke, animasyon konusunda İslâm dünyasında lider konumda olsa da hâlâ tam olarak ABD ve Japonya ile boy ölçüşebilecek prodüksiyonlara sahip değil. Malezyalı çizgilere baktığımızda dikkat çeken en önemli sıkıntı en büyük yapımların dahi özgün bir üsluba sahip olmaması. Selahattin serisi, Walt Disney çizgileriyle çok benzeşiyor. Upin ile İpin’de de benzer durum söz konusu. Halbuki bugün dünya devi çizgi merkezlerine bakıldığında Walt Disney’in çizgilerini yahut Japon çizgilerini diğer yapımlardan ayırmak son derece kolay. Kısacası Malaylar hâlâ tam bir üslup kazanabilmiş değiller.Dikkat çeken bir diğer eksiklik ise yerli kültürü ve dinî öğeleri olabildiğince aksettirmeye çalışsalar da oluşturulan karakterlerin birçoğunda Avrupai özelliklerin göze çarpması. Özellikle karakterlerin fiziksel özellikleri bir Uzakdoğulu yahut Ortadoğuludan ziyade Avrupalılarınkiyle çok daha fazla benzeşiyor. Karakterlerin beden dili de son derece Batılı denilebilir. Japon, Kore çizgilerine bakıldığında çizgi karakterlerin mimiklerinden alışkanlıklarına kadar yerlilik gözetildiği halde; Malaylar, Selahattin yahut Goliath gibi dev yapıtlarında benzer hassasiyeti gözetmemişler. Çizgi karakterlerin çoğu Pixar setinde Amerikalıların elinde çizilmiş hissi uyandırıyor. Her ne kadar Malayların hedefi evrenselliği yakalayıp, dünyaya açılmak olsa da çizgide belli bir üslubu kazanmaları ve çocuklara kendi kimliklerinin alt kimlik olmadığını göstermek açısından karakterlerde yerlileşmeleri gerekiyor.