Tuna Nehri’nin ayırdığı Buda ve Peşte uzaktan seyrediyor birbirini… Karşılıklı tepelere kurulu iki şehir, uzun yılları geride bırakmış böyle.Çok sonraları kader birliği ederek Macaristan’ın başkenti Budapeşte adında tek vücut olmuşlar. Hâlâ uzaktan bakışsa da isimleri artık yan yana. İki şehirden oluşan başkentin ortasından Avrupa’nın can suyu Tuna akıyor. Buda ve Peşte’nin yakınlığını Tuna üzerine kurulan sekiz köprü sağlıyor. En meşhuru ise Zincirli köprü. Buda, ülkenin batısına Peşte ise doğuya kurulu. 500 bin yıllık yerleşim bölgesi Buda, ismini Hun hükümdarı Atilla’nın kardeşinden alıyor. Hatta rivayet odur ki Atilla, kardeşinin ülkede sevildiğini ve yıldızının parladığını görünce Buda’yı öldürtür. Ülke o zamandan beri Buda olarak anılıyor. Şimdilerde ise Macarlar adaletin yerini bulduğunu düşünüyor. Zira Buda hâlâ şehre adını verirken Atilla ismi sadece bir cadde. Peşte ise eski Slavcada kireç ocağı demek. Bölgede kireç ocakları varmış. Turistik dişçiler kenti!Bu tarihî şehir hakkında öyle ilginç notlar var ki söylemeden geçemeyeceğiz. Başkent Budapeşte’de 100’e yakın müze bulunuyor. Telefon müzesinden tutun da Terör (Soykırım) müzesine kadar her alanda neredeyse bir abide mekân dikilmiş. Ayrıca burası Avrupa’nın kaplıca merkezi. Birçok turizm şekli biliriz de ilk kez diş turizmi olduğunu duyduk. Non-stop yani 24 saat çalışan dişçiler varmış. Budapeşte’nin turizm acenteleri de çok maharetli. Özellikle reklam konusunda. Mesela bir turizm şirketi, turistleri ülkesinde bir gece daha kalmaya şu cümlelerle ikna ediyor: “4 gece kal, 3 gece öde. Romalılar 400 yıl, Osmanlı 150 yıl, Sovyetler 45 yıl kaldı. Herkes planladığından fazla kalıyor. Siz de bir gece daha fazla Budapeşte’de kalmak istemez misiniz?” Okuyacak çocuk olmayınca okullar kapatılmışMacaristan’ın nüfusu 10 milyon civarında. Ülkede 5 milyon kayıtlı köpek bulunuyor. Çocuk sorumluluğu almaktan kaçınan Macarlar yalnızlıklarını köpekleriyle gideriyor. Hatta 2006’da okuyacak çocuk bulunamayınca ülkede 23 okulun kapatılması kararı alınmış. Türkiye ile Macaristan arasında derin bir kültür birlikteliği de gözlerden kaçmıyor. Zira iki milletin dilinde birçok ortak kelime var; alma, kapu, kuyu, üzüm, tavuk... Ortak kelimelerden yapılan en uzun cümle de şöyle: Enim jebemde cok kiçik alma van. Tükçesi; Benim cebimde çok küçük elma var. Macaristan’da garip düşen Osmanlı eserleri Budapeşte, Osmanlı’nın mührünü vurduğu şehirlerin başında geliyor. Ecdat yadigârı pek çok eserle karşılaşmanız mümkün. Estergon, Zigetvar ve Vişegrad tarih derslerinde adını çokça zikrettiğimiz kaleler... Zigetvar’a adım attığımız anda iki Macar çocuk çekiyor dikkatimizi: Oliver ve Joseph. Ellerinde tahta kılıçlarla talim yapıyorlar. Estergon Kalesi’ndeki bazelikaVe adına türküler çığırılan Estergon su başı durak... Önce Macaristan ile Slovakya’yı birbirine bağlayan köprü üzerinden geçiyoruz. Bir ülkeye daha ayak basmanın keyfini Slovakya’dan kaleyi uzaktan süzerek çıkarıyoruz. Tekrar Macaristan’a girip kaleye çıkıyoruz. Kubbeli yapısıyla devasa bir baselica (bazelika) başka bir tabirle katedral karşılıyor. Adeta kalenin ihtişamından çalınmış. Hemen önünde bir kralın soytarısı flütüyle selamlıyor bizi. Türk olduğumuz alnımızda mı yazıyor bilmiyoruz ama başlıyor Estergon Kalesi’ni, Yıldızların Altında ve nice marş ve şarkılarımızı çalmaya. Bol bahşiş bırakarak ayrılıyoruz. Kalenin içinde dört Osmanlı mezarı, temiz ve bakımlı. Kilitli kapı set çekse de önümüze, uzaktan okuyoruz Fatiha’mızı. Yan yana dizilen mezarları görünce ecdadımızın at sırtında vardığı bu topraklara dönmemek üzere geldiğini bir kez daha anlıyoruz.Galiçya şehitlerine vefa ziyareti I. Dünya Savaşı Galiçya cephesinde görev yapan ve 15 binden fazla askerimizin şehit düştüğü şehitlikteyiz. Aziz naaşları 1926 yılında inşa edilen Budapeşte Türk Şehitliği’ne nakledilmiş. 14’ünün ismi meçhul, en genci 17 yaşında 480 şüheda bu topraklarda medfun.Fatih Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün düzenlediği Orta Avrupa Kültür ve Edebiyat Turu vesilesiyle gittiğimiz Budapeşte’de geziye katılan öğrencilerle birlikte duygulanıyoruz.Bookcafe’de çay keyfiBudapeşte'deki tarihî mekânların birçoğunun kafe olarak hizmet vermesi Doğu'dan Batı'ya miras kalan kahve kültürünün bu şehir için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi. Andrassy Caddesi üzerindeki bir kitapçı ziyaretçilerini hayran bırakacak güzellikte bir kafe barındırıyor içinde. Tavanlarındaki altın yaldızlı işlemeler, resimler ve devasa aynalarıyla bu kafe, Budapeşte'nin en meşhur mekânlarından. Fiyatları çok makul, içecekleri lezzetli.
Tuna Nehri’nin ayırdığı Buda ve Peşte uzaktan seyrediyor birbirini… Karşılıklı tepelere kurulu iki şehir, uzun yılları geride bırakmış böyle.Çok sonraları kader birliği ederek Macaristan’ın başkenti Budapeşte adında tek vücut olmuşlar. Hâlâ uzaktan bakışsa da isimleri artık yan yana. İki şehirden oluşan başkentin ortasından Avrupa’nın can suyu Tuna akıyor. Buda ve Peşte’nin yakınlığını Tuna üzerine kurulan sekiz köprü sağlıyor. En meşhuru ise Zincirli köprü. Buda, ülkenin batısına Peşte ise doğuya kurulu. 500 bin yıllık yerleşim bölgesi Buda, ismini Hun hükümdarı Atilla’nın kardeşinden alıyor. Hatta rivayet odur ki Atilla, kardeşinin ülkede sevildiğini ve yıldızının parladığını görünce Buda’yı öldürtür. Ülke o zamandan beri Buda olarak anılıyor. Şimdilerde ise Macarlar adaletin yerini bulduğunu düşünüyor. Zira Buda hâlâ şehre adını verirken Atilla ismi sadece bir cadde. Peşte ise eski Slavcada kireç ocağı demek. Bölgede kireç ocakları varmış. Turistik dişçiler kenti!Bu tarihî şehir hakkında öyle ilginç notlar var ki söylemeden geçemeyeceğiz. Başkent Budapeşte’de 100’e yakın müze bulunuyor. Telefon müzesinden tutun da Terör (Soykırım) müzesine kadar her alanda neredeyse bir abide mekân dikilmiş. Ayrıca burası Avrupa’nın kaplıca merkezi. Birçok turizm şekli biliriz de ilk kez diş turizmi olduğunu duyduk. Non-stop yani 24 saat çalışan dişçiler varmış. Budapeşte’nin turizm acenteleri de çok maharetli. Özellikle reklam konusunda. Mesela bir turizm şirketi, turistleri ülkesinde bir gece daha kalmaya şu cümlelerle ikna ediyor: “4 gece kal, 3 gece öde. Romalılar 400 yıl, Osmanlı 150 yıl, Sovyetler 45 yıl kaldı. Herkes planladığından fazla kalıyor. Siz de bir gece daha fazla Budapeşte’de kalmak istemez misiniz?” Okuyacak çocuk olmayınca okullar kapatılmışMacaristan’ın nüfusu 10 milyon civarında. Ülkede 5 milyon kayıtlı köpek bulunuyor. Çocuk sorumluluğu almaktan kaçınan Macarlar yalnızlıklarını köpekleriyle gideriyor. Hatta 2006’da okuyacak çocuk bulunamayınca ülkede 23 okulun kapatılması kararı alınmış. Türkiye ile Macaristan arasında derin bir kültür birlikteliği de gözlerden kaçmıyor. Zira iki milletin dilinde birçok ortak kelime var; alma, kapu, kuyu, üzüm, tavuk... Ortak kelimelerden yapılan en uzun cümle de şöyle: Enim jebemde cok kiçik alma van. Tükçesi; Benim cebimde çok küçük elma var. Macaristan’da garip düşen Osmanlı eserleri Budapeşte, Osmanlı’nın mührünü vurduğu şehirlerin başında geliyor. Ecdat yadigârı pek çok eserle karşılaşmanız mümkün. Estergon, Zigetvar ve Vişegrad tarih derslerinde adını çokça zikrettiğimiz kaleler... Zigetvar’a adım attığımız anda iki Macar çocuk çekiyor dikkatimizi: Oliver ve Joseph. Ellerinde tahta kılıçlarla talim yapıyorlar. Estergon Kalesi’ndeki bazelikaVe adına türküler çığırılan Estergon su başı durak... Önce Macaristan ile Slovakya’yı birbirine bağlayan köprü üzerinden geçiyoruz. Bir ülkeye daha ayak basmanın keyfini Slovakya’dan kaleyi uzaktan süzerek çıkarıyoruz. Tekrar Macaristan’a girip kaleye çıkıyoruz. Kubbeli yapısıyla devasa bir baselica (bazelika) başka bir tabirle katedral karşılıyor. Adeta kalenin ihtişamından çalınmış. Hemen önünde bir kralın soytarısı flütüyle selamlıyor bizi. Türk olduğumuz alnımızda mı yazıyor bilmiyoruz ama başlıyor Estergon Kalesi’ni, Yıldızların Altında ve nice marş ve şarkılarımızı çalmaya. Bol bahşiş bırakarak ayrılıyoruz. Kalenin içinde dört Osmanlı mezarı, temiz ve bakımlı. Kilitli kapı set çekse de önümüze, uzaktan okuyoruz Fatiha’mızı. Yan yana dizilen mezarları görünce ecdadımızın at sırtında vardığı bu topraklara dönmemek üzere geldiğini bir kez daha anlıyoruz.Galiçya şehitlerine vefa ziyareti I. Dünya Savaşı Galiçya cephesinde görev yapan ve 15 binden fazla askerimizin şehit düştüğü şehitlikteyiz. Aziz naaşları 1926 yılında inşa edilen Budapeşte Türk Şehitliği’ne nakledilmiş. 14’ünün ismi meçhul, en genci 17 yaşında 480 şüheda bu topraklarda medfun.Fatih Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün düzenlediği Orta Avrupa Kültür ve Edebiyat Turu vesilesiyle gittiğimiz Budapeşte’de geziye katılan öğrencilerle birlikte duygulanıyoruz.Bookcafe’de çay keyfiBudapeşte'deki tarihî mekânların birçoğunun kafe olarak hizmet vermesi Doğu'dan Batı'ya miras kalan kahve kültürünün bu şehir için ne kadar önemli olduğunun bir göstergesi. Andrassy Caddesi üzerindeki bir kitapçı ziyaretçilerini hayran bırakacak güzellikte bir kafe barındırıyor içinde. Tavanlarındaki altın yaldızlı işlemeler, resimler ve devasa aynalarıyla bu kafe, Budapeşte'nin en meşhur mekânlarından. Fiyatları çok makul, içecekleri lezzetli.