Yumurtanın bir avuç saman üzerinde satışı, ‘doğal' görünümlü olmasının ilk şartı gibi. Lakin organik olup olmadıkları meçhul. Zira samandan ziyade dikkat edilmesi gereken daha önemli kriterler var.
“Ne tavuklar tavuğa benziyor ne yumurtalar yumurtaya” diye söze başlayan eskilere hak vermemek elde değil. Hasbelkader köyde bir tavuk ya da şöyle hakiki sarılı, iri yumurtasını yemedikçe fark etmiyoruz ne kadar doğallıktan uzak yaşadığımızı. Hal böyleyken, markette koli koli satılan yumurtaları değil de birkaç kuruş fazla vererek organik olanını almak da yaygınlaştı. İnternet sitelerinde, pazarlarda, marketlerde, velhasıl her yerde bir organik ya da köy yumurtası furyasıdır gidiyor. Peki, bunların hepsi güvenilir mi?
Atakan Güzel, emekliliğini 250 tavuğu, birkaç kuzusu ve köpeği Herkül ile birlikte bir çiftlikte geçiriyor. Doğal gezen tavuk yumurtası üretimi yapan Güzel'den, yediğimiz yumurtaların hikâyesini dinledik.
Organik yumurta nasıl olur?
Yumurtanın tam organik olabilmesi için iş, tavuğun civciv olarak çıktığı yumurtadan başlıyor. Çıktığı yumurta da organik yetişmiş bir tavuğa ait olmalı. Bundan sonra ise civcivin tavuk olana kadarki yaşamı ve beslenmesi önemli. Güzel, bu şartları şöyle anlatıyor: “Akşamları sadece uyumak için kümese girecek, gündüz dışarıda olacak, dışarıda ne bulursa onu yiyecek. Kuşkusuz dışarıdan alacağı besin yetmez. İlave olarak da buğday, arpa, yulaf, mısır mevsimine ve ihtiyaca göre verilecek.”
Ancak burada mühim bir nokta devreye giriyor. Tavuğa verilenlerin hepsinin kesinlikle organik olması gerekiyor. Yani hibrit olmayan, GDO'suyla oynanmamış, doğal ürünlerle beslenecek tavuklar...
‘Doğal gezen tavuk yumurtası' organik midir?
Tavuğun ya da yumurtanın doğal olabilmesi için beslenmesi çok önem taşıyor. Hibrit ya da GDO'suz yemlerle beslenen ve bahçede dolaşan tavuklar, bulduğu yeşilliği, solucan ve böcekleri yedikleri zaman ‘doğal gezen tavuk yumurtası' elde ediliyor. Organikle arasındaki fark, yumurta üreten tavuğun illa organik bir yumurtadan çıkan civciv olması gerekmemesi. Güzel, doğru beslenmeyle bu şekilde üretilen yumurtaların da organik sayılabileceğini söylüyor. Fakat yine sertifikalı yem kullanıldığının belgelenmesi şartıyla…
Aldığımız yumurtanın doğal olup olmadığını nasıl anlarız?
Kullanılan yemin sertifikalı olması gerekiyor ancak bu işi suiistimal edenler var. Doğal gezen tavuk yumurtası üreten Atakan Güzel, kendi güvenilir pazarını kullanmak isteyenler olduğundan bahsediyor: “Tavukları dışarı çıkmıyor, hazır yem yediriyorlar. Biz üç günde bir yumurta alırken onlar her gün bir yumurta alabiliyor.” Köy yumurtası adıyla da birçok ürün satılıyor. Ülkemizde hazır yemin satışına izin verildiği için tavuklarını bu şekilde besleyen üreticiler kendilerini haklı görüyor. Sertifikasını görmediğiniz bir firma ya da çiftlikten doğal yumurta alacaksanız, suiistimale gelmemenin bir yolu var: Üretim yerini, çiftlik ya da kümeslerin olduğu köyü gezip kendi gözlerinizle görmek.