Sansasyonel kapaklarıyla Türkiye’de tabu sayılan pek çok konuyu ele alan NOKTA, 8 yıl aradan sonra yayın hayatına geri döndü. Dergiyi ve bu dönüşü yeni genel yayın yönetmeni Cevheri Güven ile konuştuk.
Seksenli yılların efsanevi dergisiydi Nokta. Yaptığı kapaklar gündem belirliyordu. 12 Eylül dönemi uygulamalarının devam ettiği dönemde cesaret edilmesi zor konuları masaya yatırıyordu. YÖK, Özal, işkenceci polis, İSKİ Nokta’nın sansasyon meydana getiren kapaklarından yalnızca birkaçı. Haber dergiciliğinde bir ekol olan Nokta, Türk basınındaki birçok gazetecinin de mezun olduğu okullardan biriydi. İlk olarak Ercan Arıklı tarafından çıkarılan Nokta, zaman içinde değişik kişilerce satın alındı. En son Alper Görmüş yönetimindeki dergi, 2007 yılında emekli Deniz Kuvvetleri Komutanı Özden Örnek’e ait olduğu iddia edilen Darbe Günlükleri’ni yayımlamasının ardından peş peşe uğradığı soruşturmalar ve baskın olayları sonucu yayın hayatına son vermek zorunda bırakılmıştı. 8 yıl aradan sonra, geçtiğimiz hafta yine adına yakışır “bomba” bir kapakla yayın hayatına geri döndü. Derginin yeni sahibi Fransa’da yaşayan ve finans sektöründe faaliyet gösteren işadamı Ramazan Köse. Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ile Nokta’nın dönüşünü konuştuk.
“Geri döndük bebeğim” diyorsunuz. Ancak dönüşünüz pek de efsanevi olmadı sanki. Reklam bile yayınlamadınız...
Önceliğimiz Nokta Dergisi’nin eski müdavimleriydi, o kitleye de sesimizi duyurabildik. Reklam konusu biraz konjonktür ile ilgili. İlk kapağımızın reklamını yayınlamayan bazı medya organları oldu, mesela merkez medya. Nokta’yı uzun vadeli bir proje olarak düşünüyoruz. 6 aylık dilimlerde yapacağımız hamleler olacak. Reklam, yazar atılımları, onlar ileriki dönemlerde olacak.
Dergiyi Ercan Arıklı ve Alper Görmüş dönemi olarak ikiye ayırdığımızda geri dönen Nokta, hangisine daha yakın?
Ercan Arıklı dönemi Nokta’sı, kapaklarıyla bilinir. Türk dergiciliğinde bir daha hiç öylesi tirajlara ulaşılamamış. Ben 2007 yılında da Nokta’da çalışmıştım. Nokta’nın Ercan Arıklı dönemi kapaklarını çerçeveleyip duvarımıza asmıştık. Çünkü üzerinden yıllar da geçse ‘bir şey’ ifade ediyordu. Biz de her kapağımızı yıllar sonra bakıldığında bir şey ifade edecek tablolar gibi yapmaya çalışıyoruz.
İlk kapağınızda da yapmışsınız bunu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı elinde pimi çekilmiş bir el bombasıyla basmışsınız. Tepki ya da tehdit oldu mu?..
Kadromuz, Gezi Parkı ve 17 Aralık gibi süreçlerden sonra işten atılan gazetecilerden oluşuyor. Böyle bir kadronun çıkaracağı dergi de cesur bir dergi olur. Ercan Arıklı dönemi gibi kapaklar çıkarma iddiasıyla çıkmışsanız bunun bir faturası olacak. Tehditler, baskılar, tutuklamalar olabilir. Böyle bir durumda Nokta’yı çıkaracak cesur kalemler elbette çıkacaktır.
Kadronuz epey genç bir ekipten oluşuyor...
Yaş ortalamamız yirmili, otuzlu yaşlarda. Türkiye’de kırklı yaşlarında olanlara Erdoğan’ın baskıları normal geliyor. Ama yirmili yaşlardakiler 28 Şubat’ı, 12 Eylül’ü görmemişler, bunlara Erdoğan’ın 2013 yılındaki baskısı bile fazla geliyor. Böyle baskılardan geçmemiş bir kadro özgür düşünebiliyor.
Eski kadrodan birçok gazeteci şu an işsiz. Onlara da teklif ettiniz mi?
Evet, ama şu anki baskı ortamında çok da bu işe girmek istemediler.
Eski Noktacılar artık çok da cesur değil o zaman...
Yeni nesil gazeteciler, şu süreçte işsiz bırakılan gazeteciler daha cesurlar diyelim.
Gazeteler ve televizyonlar bile habercilikte sosyal medya ile yarışırken ve de dergicilik öldü tartışmaları yapılırken haftalık haber dergisi çıkarmak ne kadar akıllıca?
Bir dönem medya grupları arasındaki fiyat rekabeti savaşları dergiciliği öldürdü. Üstüne bir de internet, sosyal medya sayesinde her şey çok anlık tüketiliyor. Fakat bu kendi içinde bir derinlik problemi de oluşturuyor. Dergi konuların derince işlenmesi açısından önemli bir mecra. Avrupa ve Amerika’da da sosyal medya yaygın ancak tirajlarını koruyan dergiler var. Biz de derinlemesine işliyoruz konularımızı. İnternet ve sosyal medya ayaklarımız da devam ediyor.
Türkiye’de son 4 yıldır neredeyse tek haber dergisi Aksiyon diyebiliriz. Newsweek Türkiye, Aktüel yayın hayatına son verdi. Ekonomik anlamda dergilerin can çekiştiği bir dönemde sizi sektöre dönmeye ikna eden ne oldu?
Medyaya yönelik müthiş bir baskı süreci söz konusu. Baskı süreçleri medya organlarının markalaşmasının önünün açılmasının, kitlelere ulaşmanın en kolay olduğu dönemlerdir. Gerçekten gazetecilik yapan bir derginin kitlelerde karşılık bulacağını düşündük. İlk haftadan aldığımız tepki de bunun bir karşılığı olacağı yönünde.
Erdoğan üzerinden beslenmeyeceğiz
Türkiye medyası gazetecilik ve habercilik açısından ciddi bir sınav veriyor. Haberler ya aşırı provokatif ya da aşırı yanlı. Nokta, nasıl bir çizgiyi benimseyecek?
Ana akım medya Erdoğan üzerinden besleniyor. Bunun dışına çıkmak lazım. Türkiye’nin pek çok sosyal, toplumsal ve ekonomik problemi var. Sosyal konulu kapaklarımız olacak. Örneğin, önümüzdeki kapakta Renault işçilerinin direnişini ele alacağız. Bu arada Suriyeli fahişeleri çalışacağız. Sosyal tabanlı konuların Erdoğan karşıtlığından daha çok karşılık bulduğunu düşünüyorum.
Eski Nokta, her kapağıyla şaşırtırdı. Türkiye’de son birkaç senede yaşanan olayları ele aldığımızda toplum olarak hiçbir şeye şaşırmaz durumdayız. Bu açıdan işiniz biraz zor değil mi?
Doğru. Normal ülkelerde iktidarları sarsacak haberler Türkiye’de sıradan, hatta kutu haber olarak bile girebiliyor gazetelere. Bu açıdan okurları şaşırtmak zor fakat kastettiğiniz haberlerin çoğu Erdoğan karşıtlığı ile ilgili. İnsanlar şaşırmıyor çünkü olmuştur, yapmışlardır diye düşünüyorlar. Ayrıca biz gazeteciliği ortalığı sarsayım sıkışmışlığı içinde yapmayacağız.
2 yıllık yayını planladık
Reklam sıkıntısı medya için ciddi bir sorun, bunu nasıl aşmayı planlıyorsunuz?
2 yıllık planlarımızı yaparken Türkiye’nin bütün gerçeklerini, ekonomik sıkıntıları, reklam vs. ile ilgili sorunları baz aldık. Eski Nokta’nın 30 kişilik bir kadrosu vardı. Şu anki kadromuz ise üçte biri ve daha az sayfa sayısıyla çıkıyoruz. Ama ekonomik olarak sürdürülebilir, uzun vadeli bir planlama yaptık. Başka sektör dergileri çıkarma planımız var. Başta ekonomi olmak üzere.
Gazeteciler tutuklanıyor, gözaltına alınıyor. Bir tweet, akrostij yüzünden davalar açılıyor, kendilerini savunmak zorunda bırakılıyorlar. Böyle bir süreçte dönmeye korkmadınız mı?
Aslında korkuyoruz (gülüşmeler). Hatta erkekleri katlederler de, ya kızları da cariye yaparlarsa diyoruz. Korkuyu dizginlemek, önemli olan. Bu dergideki bütün gazeteciler zaten doğru düzgün gazetecilik yaptığı için işsiz bırakıldılar. 3 yıldır işsizdiler. Ama biz tekrar bir araya geldik ve yine düzgün gazetecilik yapacağız. Bunun bir faturası olacaksa ki Hasan Cemal gibi gazetecilerin işsiz kaldığı bir süreçteyiz, biz buna razıyız. Pek şey olabilir ama derginin sahibi Ramazan Köse arkamızda. Okurlarımız arkamızda. Dolayısıyla tüm bunlar bir araya geldiğinde terazinin korku kefesi çok hafifliyor.