
İstanbul, tarih boyunca çok şiddetli kışlar yaşamış bir şehir. 1929 ile 1954 kışları ise bir başka. Boğaz mı donmamış, şehre kurtlar mı inmemiş… Neler olmuş neler? Bilmek isterseniz koleksiyoner Cengiz Kahraman’ın hazırladığı İstanbul Kış Günlüğü kitabı tam size göre.
60’lı yaşlarını geçmiş İstanbulluların eski günlerden dem vururken, bahsetmeden geçmediği bir olay var: 1954 yılındaki büyük kış. Eskilerin, öyle böyle bir kış olmadığını anlatmak için verdikleri örnek de genelde aynıdır: Boğaz’ın buz tutması. 24 Şubat 1954’te Tuna Nehri’nden koparak gelen buzların Boğaz’ın girişini kaplamasıdır yaşanan. Toplumsal belleğimizde yer alan ‘kış efsaneleri’nin ise tartışmasız galibidir. Bir de 1928 kışı vardır ki ona dair olanları birilerinin dilinden dinlemek pek mümkün değilse de fotoğraflar çok şey anlatır. Fotoğraf tarihçisi ve koleksiyoncusu Cengiz Kahraman da bu efsaneleşmiş yıllara ait fotoğrafları çok özel bir kitapta topladı. İstanbul’un 1929 ve 1954 yıllarında yaşadığı en ağır kışlar, “İstanbul Kış Günlüğü” adıyla Yapı Kredi Yayınları tarafından kitaplaştırıldı. Kitap sadece fotoğraflardan oluşmuyor. Kahraman, kendi başlarına bile büyük değer taşıdığına inandığı fotoğraflara dönemin havasını daha iyi yansıtabilmek gayesiyle yazılı malzeme de eklemiş. Yazılar, Kahraman’ın ulaşabildiği gazete ve dergilerde çıkmış haberlerden derlediği metinlerden oluşuyor. “Küçükçekmece’de kurt dehşeti”, “Boğaz’a ikinci buz hücumu bekleniyor!”, “Rasathane’ye göre Haliç her an donabilir” kitapta yer alan yazılara ait bazı başlıklar.
Bütün kenti donduran 1929 ve 1954 kışlarına dair kişilerin ve ailelerin fotoğraf albümlerinde, fotoğraf sanatçılarının arşivlerinde yapılan arşiv araştırmalarıyla hazırlanmış bu özel çalışma, İstanbul’un kışlarına tarihsel bir bakış niteliği taşıyor. Aynı zamanda 1929 ve 1954 konusunun tek kitabı niteliğinde. Orhan Pamuk’un düşündüğü gibi İstanbul’un ruhunun en çok siyah beyaz kış günlerinde ortaya çıktığına inananlardansanız bu kitap tam sizin için.