SYRIZA’nın zaferi, Ortadoğu ve Balkanlar’da sevinçle karşılandı desek yeri. 2010’daki krizin ardından işsizlik, enflasyon, istikrarsızlık sorunuyla başa çıkmaya çalışan Yunanistan’ın yeni umudu SYRIZA, ne kadar gerçekçi? AB’ye başkaldıran bir Yunanistan mümkün mü?40 yaşında bir adamın dilinden, insanların yıllardır duymayı beklediği cümleler dökülüyor. Konuşma sık sık sokaktaki coşkuyla kesilse de konuşanın sözlerinin ağırlığı hepsinden büyük:“Yunanistan feci bir kemer sıkma dönemini geride bırakıyor. Korkuyu ve otoriterliği geride bırakıyor. Beş yıllık aşağılanma ve ızdırabı geride bırakıyor.”Bu sözler Yunanistan’ın yeni Başbakanı Aleksis Çipras’a ait.Euro Bölgesi’ne girmesinin ardından hızlı bir çöküş süreci yaşayan ve bedelini 2010’dan bugüne gelen ekonomik krizle ödeyen Yunanistan için, SYRIZA umudun yeni adı. AB yorumcuları Yunanistan’ı “ağustos böceğine” benzetedursun, hazırcılık ve tembellikle itham edilen Yunanistan’ın da savunması AB’nin siyasal bir okuması: Her ülkenin ekonomik gücüne ve potansiyeline uygun olmayan dayatmalarla, büyük ülkelerin çarkını döndürüyorsunuz.Seçimi kazanmasının ertesi günü, parlamento önündeki bariyerleri kaldıran, işten çıkarılanları yeniden işe alan ve özelleştirmeleri durduran Başbakan Aleksis Çipras, “kul-köle ilişkisine yer vermeyeceklerini” her fırsatta dile getiriyor. Peki işsizlik oranı yüzde 25’i aşan, borçlarını iptal etmesi mümkün görünmeyen bu durumun içinden nasıl çıkılacak? Yunanistan için ikinci bir bahar mümkün mü?“Bolluk yıllarına özlem var”Seçimlerin hemen ardından kaleme aldığı yazısında Yunanistan için asıl ayrımı sağ-sol üzerinden değil, Troyka ve Memorandum’a karşı olmak üzerinden okuyan Herkül Millas, SYRIZA, ANEL ve Altın Şafak’ın güçlenmesini bu politikalara karşı çıkmalarına bağlamıştı.“SYRIZA’nın sıcak siyasette göremediğimiz kör noktaları neler?” sorusuna cevap veren Millas’a göre, bu film daha önce de görülmüştü:“Bu filmi daha önce de gördük. Andreas Papandreu da NATO ve AB’den çıkacağız demekle işe başladı, sonunda normal şeyler (ve bol popülizm) yaptı. Seçmen buna alışık! Yeter ki ona da bir pay verilsin.”SYRIZA’nın bol bol sosyalist laflar etmesine karşın, gücünün halkın siyaset dışı beklentilerine dayandığını dile getiren Millas, Yunan halkının özlemini de “eski bolluk yıllarına dönmek” olarak özetliyor. SYRIZA’nın aşırı sağcı partiyle koalisyon kurabilmesi de bu beklentiyi karşılamanın bir yöntemi.Peki SYRIZA’yı bekleyen ne? Millas’a göre, uzlaşma:“Bence uzlaşacak AB ile. Ama partisinin içinde radikal sol da var. Onlar baskı yapar herhalde.”“Türkiye’de birçok siyasi hareket SYRIZA’da kendini buldu, bunu gerçekçi buluyor musunuz?” sorusuna Millas şöyle yanıt veriyor:“Türkiye’de benzer parti yok, sol gelenek yok, tarihi de yok yani. İki ülke bu alanda hiç benzemiyorlar. Türkiye’de herkes görmek istediğini görüyor. Hoş Yunanistan’da da durum pek farklı değil! Maalesef insanlar gerçekle yüzleşmek istemiyorlar. Birkaç günde para sıkıntısı baş gösterince SYRIZA da bu gerçeği anlayacak. Korkum başka: eğer SYRIZA hayal kırıklığı yaratırsa Altın Şafak güçlenecek.”Almanya uzlaşmazSYRIZA’nın umudu ve vaatleri sürerken, madalyonun öbür yanında borçları ve izleyeceği ip üzeri politika duruyor. Almanya Ekonomi Bakanı Sigmar Gabriel’e kulak verelim:“Yunanistan, kendi gelir dağılımındaki adaletsizlik nedeniyle Troyka’yı suçlayamaz.”Türkiye–Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen’e göre de Almanya gerçekçi bir tavır izlemeyecek. Bunun gerekçesini Şen ekonomik dengelerle açıklıyor:“Almanya uzlaşmacı bir tavır izlemez. Almanya AB bütçesinin yüzde 34’ünü ödüyor bu miktarda bir Euro borcunun ödenmesine yeşil ışık yakarsa, kendi seçim bölgesinde zor duruma düşer. Zaten yükün çoğunu Almanya kaldırıyor.”Almanya’nın taviz vermez tutumunu bu sözlerle değerlendiren Şen, Yunanistan’ın borcu ödememe konusundaki ısrarının da gerçekçi olmadığını vurguluyor. Yunanistan’ın borcunu ödememesi, başka ülkelere de emsal olabilir, bu durumda AB içinde huzursuzluğa yol açar öngörüsüyle Şen, başka bir ihtimali vurguluyor:“Kim gelirse gelsin Yunanistan’ın bu borcu ödemeyeceğini biliyorlar ama Yunanistan’a taviz verilirse İspanya, Portekiz, İrlanda, İtalya’nın da başkaldıracağını biliyorlar, o yüzden sert tavırlarını devam ettirecekler.”“Şimdi ne olacak?” sorusuna Şen’in cevabı şöyle:“Benim görüşüme göre borçlarını ödeme konusunda taviz alamayan Yunanistan en geç ekim ayında Euro Bölgesi’nden çıkacak. AB de bunun için hazırlığını yapacak. Drahmiye geçerek Çipras halkına vaat ettiği konularda belli bir para ödeyecek. Enflasyon artacak, Euro Bölgesi dışında yaşamını sürdürme konusunda yaşama savaşı verecek. Aşırı sağ bir hükümet gelmesin diye bütün bu sürece AB göz yumacak.”Seçimlerdeki SYRIZA zaferini Şen de soldan çok başkaldırı iradesine bağlıyor ve bu durumu bir ulusal başkaldırı olarak niteliyor:“Bu seçim, Yunan halkının başkaldırısı. Solcu olması ayrı ama bunu başka bir lider de yapabilirdi. Bu ulusal başkaldırının şart olduğunu gördüler. Avrupa Birliği bakarsanız, Yunanistan dışında diğer ülkelere yaptırımlarını getirdi ve uygulamaya başladı. AB’nin güçlü ülkeleri bu ekonomik düzeni çevirmeye başladı. Bu sisteme başkaldıran yalnızca Yunanistan oldu, o yüzden Yunanistan’a taviz verilmeyecek, yoksa bu taviz halinde ikinci başkaldıran İspanya olur.”Görünen o ki, daha birinci haftasında pek çok tartışmanın kapısını açan SYRIZA zaferi, ilerleyen günlerde hem Türkiye hem Avrupa ülkeleri için önemli bir etüt merkezi olacak.
SYRIZA’nın zaferi, Ortadoğu ve Balkanlar’da sevinçle karşılandı desek yeri. 2010’daki krizin ardından işsizlik, enflasyon, istikrarsızlık sorunuyla başa çıkmaya çalışan Yunanistan’ın yeni umudu SYRIZA, ne kadar gerçekçi? AB’ye başkaldıran bir Yunanistan mümkün mü?40 yaşında bir adamın dilinden, insanların yıllardır duymayı beklediği cümleler dökülüyor. Konuşma sık sık sokaktaki coşkuyla kesilse de konuşanın sözlerinin ağırlığı hepsinden büyük:“Yunanistan feci bir kemer sıkma dönemini geride bırakıyor. Korkuyu ve otoriterliği geride bırakıyor. Beş yıllık aşağılanma ve ızdırabı geride bırakıyor.”Bu sözler Yunanistan’ın yeni Başbakanı Aleksis Çipras’a ait.Euro Bölgesi’ne girmesinin ardından hızlı bir çöküş süreci yaşayan ve bedelini 2010’dan bugüne gelen ekonomik krizle ödeyen Yunanistan için, SYRIZA umudun yeni adı. AB yorumcuları Yunanistan’ı “ağustos böceğine” benzetedursun, hazırcılık ve tembellikle itham edilen Yunanistan’ın da savunması AB’nin siyasal bir okuması: Her ülkenin ekonomik gücüne ve potansiyeline uygun olmayan dayatmalarla, büyük ülkelerin çarkını döndürüyorsunuz.Seçimi kazanmasının ertesi günü, parlamento önündeki bariyerleri kaldıran, işten çıkarılanları yeniden işe alan ve özelleştirmeleri durduran Başbakan Aleksis Çipras, “kul-köle ilişkisine yer vermeyeceklerini” her fırsatta dile getiriyor. Peki işsizlik oranı yüzde 25’i aşan, borçlarını iptal etmesi mümkün görünmeyen bu durumun içinden nasıl çıkılacak? Yunanistan için ikinci bir bahar mümkün mü?“Bolluk yıllarına özlem var”Seçimlerin hemen ardından kaleme aldığı yazısında Yunanistan için asıl ayrımı sağ-sol üzerinden değil, Troyka ve Memorandum’a karşı olmak üzerinden okuyan Herkül Millas, SYRIZA, ANEL ve Altın Şafak’ın güçlenmesini bu politikalara karşı çıkmalarına bağlamıştı.“SYRIZA’nın sıcak siyasette göremediğimiz kör noktaları neler?” sorusuna cevap veren Millas’a göre, bu film daha önce de görülmüştü:“Bu filmi daha önce de gördük. Andreas Papandreu da NATO ve AB’den çıkacağız demekle işe başladı, sonunda normal şeyler (ve bol popülizm) yaptı. Seçmen buna alışık! Yeter ki ona da bir pay verilsin.”SYRIZA’nın bol bol sosyalist laflar etmesine karşın, gücünün halkın siyaset dışı beklentilerine dayandığını dile getiren Millas, Yunan halkının özlemini de “eski bolluk yıllarına dönmek” olarak özetliyor. SYRIZA’nın aşırı sağcı partiyle koalisyon kurabilmesi de bu beklentiyi karşılamanın bir yöntemi.Peki SYRIZA’yı bekleyen ne? Millas’a göre, uzlaşma:“Bence uzlaşacak AB ile. Ama partisinin içinde radikal sol da var. Onlar baskı yapar herhalde.”“Türkiye’de birçok siyasi hareket SYRIZA’da kendini buldu, bunu gerçekçi buluyor musunuz?” sorusuna Millas şöyle yanıt veriyor:“Türkiye’de benzer parti yok, sol gelenek yok, tarihi de yok yani. İki ülke bu alanda hiç benzemiyorlar. Türkiye’de herkes görmek istediğini görüyor. Hoş Yunanistan’da da durum pek farklı değil! Maalesef insanlar gerçekle yüzleşmek istemiyorlar. Birkaç günde para sıkıntısı baş gösterince SYRIZA da bu gerçeği anlayacak. Korkum başka: eğer SYRIZA hayal kırıklığı yaratırsa Altın Şafak güçlenecek.”Almanya uzlaşmazSYRIZA’nın umudu ve vaatleri sürerken, madalyonun öbür yanında borçları ve izleyeceği ip üzeri politika duruyor. Almanya Ekonomi Bakanı Sigmar Gabriel’e kulak verelim:“Yunanistan, kendi gelir dağılımındaki adaletsizlik nedeniyle Troyka’yı suçlayamaz.”Türkiye–Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı Başkanı Prof. Dr. Faruk Şen’e göre de Almanya gerçekçi bir tavır izlemeyecek. Bunun gerekçesini Şen ekonomik dengelerle açıklıyor:“Almanya uzlaşmacı bir tavır izlemez. Almanya AB bütçesinin yüzde 34’ünü ödüyor bu miktarda bir Euro borcunun ödenmesine yeşil ışık yakarsa, kendi seçim bölgesinde zor duruma düşer. Zaten yükün çoğunu Almanya kaldırıyor.”Almanya’nın taviz vermez tutumunu bu sözlerle değerlendiren Şen, Yunanistan’ın borcu ödememe konusundaki ısrarının da gerçekçi olmadığını vurguluyor. Yunanistan’ın borcunu ödememesi, başka ülkelere de emsal olabilir, bu durumda AB içinde huzursuzluğa yol açar öngörüsüyle Şen, başka bir ihtimali vurguluyor:“Kim gelirse gelsin Yunanistan’ın bu borcu ödemeyeceğini biliyorlar ama Yunanistan’a taviz verilirse İspanya, Portekiz, İrlanda, İtalya’nın da başkaldıracağını biliyorlar, o yüzden sert tavırlarını devam ettirecekler.”“Şimdi ne olacak?” sorusuna Şen’in cevabı şöyle:“Benim görüşüme göre borçlarını ödeme konusunda taviz alamayan Yunanistan en geç ekim ayında Euro Bölgesi’nden çıkacak. AB de bunun için hazırlığını yapacak. Drahmiye geçerek Çipras halkına vaat ettiği konularda belli bir para ödeyecek. Enflasyon artacak, Euro Bölgesi dışında yaşamını sürdürme konusunda yaşama savaşı verecek. Aşırı sağ bir hükümet gelmesin diye bütün bu sürece AB göz yumacak.”Seçimlerdeki SYRIZA zaferini Şen de soldan çok başkaldırı iradesine bağlıyor ve bu durumu bir ulusal başkaldırı olarak niteliyor:“Bu seçim, Yunan halkının başkaldırısı. Solcu olması ayrı ama bunu başka bir lider de yapabilirdi. Bu ulusal başkaldırının şart olduğunu gördüler. Avrupa Birliği bakarsanız, Yunanistan dışında diğer ülkelere yaptırımlarını getirdi ve uygulamaya başladı. AB’nin güçlü ülkeleri bu ekonomik düzeni çevirmeye başladı. Bu sisteme başkaldıran yalnızca Yunanistan oldu, o yüzden Yunanistan’a taviz verilmeyecek, yoksa bu taviz halinde ikinci başkaldıran İspanya olur.”Görünen o ki, daha birinci haftasında pek çok tartışmanın kapısını açan SYRIZA zaferi, ilerleyen günlerde hem Türkiye hem Avrupa ülkeleri için önemli bir etüt merkezi olacak.